گزارش سالانه سایت حقوق بشر ایران: مجازات اعدام در ایران در سال 2008

7 اسفند 1387

مقدمه

گزارش حاضر، حاصل تحقیق آماری ، بر مبنای اخبار منتشر شده در سایت حقوق بشر ایران از تاریخ یکم ژانویه 2008 تا 31 دسامبر2008 است .

این توضیح نیز پیش از این در گزارشهای ماهانه این سایت ذکر شده است که منابع خبری این گزارشها و خبرها، اطلاعات منتشر شده در رسانه های رسمی ایران است و تنها در موارد معدودی ، اخباری منتشر شده است که منابع موثق آن را تایید کرده اند اما در جایی انتشار نیافته است. به طور مثال در دسامبر 2009 سنگسار سه مرد در شهرستان مشهد از جمله مواردی بود که به دلیل عدم انتشار در مطبوعات و رسانه های منتشر شده در ایران، با اتکا به منابع موثق در سایت حقوق بشر ایران منتشر شد و البته سخنگوی قوه قضائیه ایران سه هفته بعد آن را تایید کرد.

این آمار به هیچ وجه تصویر دقیقی از اعدامهای ایران ارائه نمی دهد زیرا به گفته یک مقام رسمی حکومتی در ایران، برخی از اعدامها در ایران هرگز در رسانه ها انتشار نمی یابد. وی در گفت و گو با خبرگزاری ایرنا در مورد اعدام یک متهم به جاسوسى گفت : ما معمولا جاسوسها را اعدام نمی کنیم و اگر هم اعدام کنیم، آن را اعلام نمی کنیم (خبرگزاری جمهوری اسلامی۰۲/۰۹/۸۷ ‪(

این امر نشان دهنده این است که همواره آمارهای اعلام شده در منابع رسمی ایران، از آمار واقعی آن کمتر است.

از سویی گزارش فعلی بیش از 70 مورد اعدام را شامل نمی شود زیرا سایت حقوق بشر ایران با وجود دریافت اخبار این اعدامها، در حال تحقیق برای درستی منابع این رخدادهاست.

آمار کلی اعدامها

بنا به گزارش ما دستکم 282 نفر در سال 2008 اعدام شده اند. این تعداد (درصورت تایید بیش از 70 اعدام انجام شده) احتمالا به 350 نفر خواهد رسید که در مقایسه با آمار سال 2007، که در گزارش سالانه سازمان عفو بین الملل 317 نفر اعلام شده بود بیشتر است.

توزیع جغرافیایی

تهران با 95 مورد ، بالاترین تعداد اعدامها را داراست. بعد از آن زاهدان با 32 مورد، اصفهان 23 مورد، قم 19 مورد، و مشهد 12 مورد، در رده های بعدی قرار داشتند و در باقی شهرهایی که اعدام در آنها رخ داده، تعداد، کمتر از 10 مورد بوده است.

توزیع زمانی

از نظر ماه، ماه های جولای با 71 اعدام، ژانویه با 36 مورد، دسامبر 30 مورد، نوامبر28 و آگوست 27 مورد بالاترین رقمهای اعدام را در ماه های سال 2008 داشته اند. پایین ترین تعداد اعدامها در ماه های مارس 3 نفر و سپتامبر یک نفر بوده اند. (توضیح اینکه ماه مارس همزمان با تعطیلات عید نوروز در ایران و ماه سپتامبر همزمان با ماه رمضان بوده است.)

و از نظر روزهای هفته، بیشتر اعدامهای تهران در روزهای چهارشنبه و اعدامهای اصفهان در روزهای سه شنبه اتفاق افتاده است.

اطلاعات منتشر شده اعدامیان

چه کسانی و با چه هویتی و با چه اتهامی اعدام شده اند؟ این پرسشی است که اطلاعات منتشر شده رسمی به آن پاسخ روشن و دقیقی نداده است. زیرا نام بیشتر کسانی که اعدام شده اند با علا مت اختصاری ( حرف اول اسم) یا بدون نام نوشته شده است. همچنین سن و زمان ارتکاب جرم تعداد زیادی از اعدامی ها اعلام نشده است.

بیشترین اتهام های منجر به اعدام، قتل، قاچاق مواد مخدر و تجاوز اعلام شده است اما جرایمی همچون فساد اقتصادی ( یک مورد) جاسوسی ( دو مورد)، محاربه ( 12مورد که هفت نفر آنها وابسته به گروه جنداله در بلوچستان بوده اند و همچنین یک نفر وابسته به یکی از گروه های عرب خوزستان بود(1))، اراذل و اوباش (14 نفر)، اتهام های مبهم و غیر صریحی چون اخلاال در نظم عمومی، شرب خمر، مزاحمت، روابط نامشروع و جرایم دیگر نیز در بین اطلاعاتی که در مورد اتهام های وارد شده مطرح شده، نیز دیده می شود.

(1)بلاگر و فعال مدنی یعقوب مهرنهاد یکی از این هفت نفر بود که به اتهام همکاری با یک گروه مسلح بلوچ اعدام شد.

زنان

در بین این 282 نفر، چهار نفر زن بوده اند که همگی در زندان اوین به دار آویخته شدند.

نوجوانان

دستکم هفت متهم نوجوان در بین اعدامیان نوجوان سال 2008 بوده اند ( سه نفر در اصفهان، دو نفر در بوشهر، یک نفر در سنندج و یک نفر در شیراز) محمد حسن زاده در زمان اعدام در زندان سنندج 17 سال داشت.

علاوه بر این هفت نفر، اعدام دو متهم نوجوان یکی در شیراز و دیگری در سنندج توسط منابع غیر رسمی گزارش شده است.

شیوه ی اعدام

بیشتر اعدام شدگان درون زندانها به دار آویخته شدند. بیست نفر نیز در ملا عام به دار آویخته شدند و یک نفر در زندان اصفهان اول تیرباران و بعد به دار آویخته شد. 26 دسامبر نیز دو مرد در بهشت رضای مشهد سنگسار شدند.

درصورت داشتن سوال یا اطلاعاتی که به این گزارش مربوط می شود، به ای میل زیر نامه بفرستید :

[email protected]