هاله سحابی، جستجو گر برابری در متون «مقدس»، از پی خشونتی «نامقدس»، جان باخت

14 دی 1391

مدرسه فمینیستی: خبر کوتاه است: هاله سحابی، فعال جنبش زنان و قرآن پژوه، در مراسم تشیع پدرش مهندس عزت الله سحابی، کشته شد. به گزارش سایت جرس هاله سحابی در مراسم تشییع پدرش بر اثرضرب و شتم وارده از سوی لباس شخصی ها درگذشت. هاله سحابی صبح امروز، 11 خردادماه 1389 در صف جلو تشییع کنندگان پیکر مهندس سحابی به رفتار خشونت آمیز نیروهای امنیتی و لباس شخصی ها اعتراض کرده، مورد حمله آنان قرار می گیرد. ماموران مانع طی مسیر برای تشییع پیکر مهندس سحابی شده اند. هاله سحابی که دسته گلی به دست داشته و پیشاپیش همه حرکت می کرده است با ممانعت ماموران مواجه می شود. ولی او می گوید باید از همین مسیر، تشییع جنازه صورت گیرد. با مقاومت او ماموران با وارد آوردن ضربات لگد و … به شدت او را مضروب می کنند . هاله بر اثر ضربات وارده، بیهوش روی زمین می غلطد . برخی از زنان شرکت کننده در مراسم، با مشاهدۀ بیهوشی هاله، به یاری او می شتابند و سعی می کنند با دادن تنفس مصنوعی، وی را تا رسیدن آمبولانس، زنده نگه دارند. پس ازمدتی، آمبولانس می رسد و تن خسته و بیهوش هاله به بیمارستان محلی منتقل می شود؛ اما متاسفانه معالجات بخش اورژانس بیمارستان، نتیجه نمی دهد و در کمال ناباوری و بهت همگان، دختر ارشد مهندس سحابی به شهادت می رسد.

هاله سحابی که بود؟

هاله سحابی به سال 1334 در خانواده مبارز چشم به جهان گشود. و امروز که او درگذشت فقط 56 سال داشت. او یکی از مبارزان قدیمی ایران بود از قبل از انقلاب سوابق مبارزاتی داشت و همینطور بعد از انقلاب. او از اعضای «مادران صلح» بود و عضو رسمی شورای فعالان ملی مذهبی و قرآن پژوه و از فعالان حوزه زنان بود.

هاله سحابی را در 14 مرداد 1388 در میدان بهارستان و در تجمعی که در مخالفت با برگزاری مراسم تحلیف محمود احمدی‌نژاد در خیابان‌های اطراف مجلس، تشکیل شده بود در حالی که سر و صورتش با زخم باتوم، خونفشان بود بازداشت کردند. پس از آن او را به دو سال حبس محکوم کردند و حکم اش به اجرا درآمد و او در میان زنان زندانی اوین بود تا این که خبر سکته و بستری شدن پدرش، مهندس عزت الله سحابی، قلب همه را تکان داد. زندانبانان بالاخره پس از چند روز بستری شدن پدرش، به هاله سحابی مرخصی می دهند تا این آخرین روزهای وداع را در کنار پدر باشد.

هاله سحابی یکی از مبارزان پیشکسوت ایران بود. وی حتا از قبل از انقلاب سوابق فعالیت های اجتماعی و فرهنگی داشت و مبارزات خود را بعد از انقلاب نیز پی گرفت. هاله از دامان یک خانوادۀ شناخته شده و اصیل و مبارز در ایران فراروییده است. او محقق پیگیر و خستگی ناپذیر متون مقدس (قرآن مجید) و از اعضای «مادران صلح» بود و عضو رسمی شورای فعالان ملی مذهبی و از فعالان حوزه زنان بود.

هاله سحابی به راستی از معدود زنان قرآن پژوه ایرانی بود که به دنبال اثبات برابری زن و مرد، سال های طولانی از عمر خود را به جستجو و استخراج جایگاه و منزلت متعالی زنان و برابری آنان نسبت به مردان در قرآن مجید صرف کرد. او که به همراه نادر قیداری و لطف الله میثمی کتابی با نام «احد، قله بحران، قله مدیریت» را در 305 صفحه، سال ها پیش منتشر کرده، دغدغه اش در طی سال های متاخر، یافتن راهی برای ورود و اثبات برابری زن و مرد و سرایت دادن آن به افکار بخشی از جامعه بود که امروز ملی ـ مذهبی اش می خوانند.

هاله سحابی معتقد بود: وقتی قرآن را با نگاهی زنانه بخوانی و دغدغه ات این باشد که بخواهی حضور زنان را در قرآن بررسی کنی، آن وقت چهره زنی را می بینی که بر اساس آیات قرآن از منزلت بالایی برخوردار شده است. دسترسی به حق اقتصادی، ممانعت از زنده به گور کردن دختران، و اجبار به ازدواج با آنان نکات مثبتی است که در تاریخ آن روزگار برای زنان اتفاق افتاد اما تفاسیر امروزی باید شکل متفاوتی پیدا کند به گونه ای که اگر زن در زمان پیامبر به حق ارثی معادل نصف مرد می رسید باید در این 1400 سال و بر اساس پیشرفت اقتصادی، اجتماعی زنان، در این موارد مفسران ما قایل به نگاه تازه ای می شدند که متاسفانه چنین چیزی به چشم نمی خورد.»

هاله سحابی در 29 خرداد 1387 در سمیناری با عنوان «زن و دکتر شریعتی» دغدغه ها و پرسش هایش را در سال ها کار و تلاش در حوزه قرآن پژوهی چنین بیان می کند: «آیا هر آنچه در این کتاب درباره موضوع زنان آمده، برای همیشه بوده است؟ یا از همان آغاز هم تعدادی از این آیات موقتی بوده‌اند و یا در مدت کوتاهی به آیه دیگری تبدیل یافته‌اند؟»

با این حال او معتقد بود: «فضیلتی که در قرآن آمده معنای عینی و مادی دارد و نه صرفا ارزشی. هر جا در قرآن سخن از برتری و فضیلت کسی بر دیگری است، دلیلش غالبا همان برتری ها در امکانات و توانایی های دنیایی بوده است. هر جا در قرآن از فضیلت صحبت شده است مراد: روزی، قدرت ، علم ، دانش و مهارت است. مثلابارها از فضیلت های قوم بنی اسرائیل سخن گفته است یا فضیلت داوود (ع) بر پیامبران دیگر یا … پس برتری ارزشی از این واژه مراد نمی شود. در این کتاب معمولابه صاحبان فضیلت امر می شود تا حقوق «دیگران» را که محروم ترند رعایت کنند. به آزادان خطاب می شود رعایت بردگان را بکنند، به ثروتمندان خطاب می شود، انفاق کنند یا این که به مرد برای مراعات حقوق زن سفارش شده است. حتی در آیه 75 سوره نساء آمده است، چرا به خاطر مستضعفان و مردان و زنانی که زیر ستم ظالمان قرار گرفته اند نمی جنگید و آنان را یاری نمی کنید؟ بنابراین اگر در آن روزگار مرد خطاب آیات قرآن است به این دلیل بوده که در آن دوره امکاناتی بیش تر از زن داشته است اما این روزها دیگر فضیلت به معنایی که در قرآن آمده است صرفا به مرد محدود نمی شود و زنان نیز در جامعه از سطوح مختلف فضیلت برخوردار شده اند. جالب این است که در سوره نسا که درباره فضیلت مردان صحبت شده، این آیه نیز آمده است که “هرگز نسبت به فضیلت هایی که یکی بیش از دیگری دارد حسرت نخورید و تمنا نکنید، برای مردان آن چیزی باقی می ماند که خود کسب کرده اند و برای زنان نیز همان نصیبی می ماند که خود به دست آورده اند” و این نصیب هم که معنای اقتصادی و مالی دارد می تواند به معنای امکانات دیگر اجتماعی هم باشد.»

مدرسه فمینیستی یاد و خاطره هاله سحابی را گرامی می دارد و خواهان پی گیری قضایی عاملان این واقعه است که منجر به مرگ دلخراش این زن برجسته ایرانی شد، زنی که جسارت او در کاویدن متون مقدس برای گشودن راه برای زندگی بهتر زنان کشورش کم نظیر است. و همینطور یاد پدرش، مهندس عزت الله سحابی گرامی باد که مردی مبارز و تاثیرگذار در تاریخ معاصر ایران بود.

مطالب مرتبط

+ There are no comments

Add yours