مدرسه فمینیستی: دکتر مسعود نوری عضو پیشین هیئت علمی دانشگاه مفید قم و مرکز مطالعات حقوق بشر در دانشگاه مفید است. وی در کنار سایر فعالیت های آکادمیک بیش از بیست سال سابقه ی تدریس و تحقیق در موضوعات اسلامی فقه شیعه داشته است. تحقیقات ایشان شامل مطالعات تطبیقی اسلام و حقوق بشر می باشد. از جمله اقدامات و فعالیت های دکتر نوری راه اندازی اولین کلینیک حقوقی در ایران در شهر قم (با همکاری دیگر اعضای مرکز مطالعات حقوق بشر دانشگاه مفید) و راه اندازی کتابخانه ی تخصصی حقوق بشر و نشریه علمی حقوق بشر است. سید مسعود نوری همچنین با دفاتر مختلف سازمان ملل در ایران همکاری داشته و در حال حاضر نیز در مرکز حقوق بشر و عدالت جهانی در دانشکده ی حقوق دانشگاه نیویورک مشغول تحقیق در زمینه ی الگوهای ارتباط بین شریعت و قوانین حقوق بشر در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا (به ویژه پس از بهار عربی) است. مقاله ایشان را در رابطه با بحث ازدواج سرپرست با فرزندخوانده در زیر می خوانید:
یکی از عبرت آموزترین حکایت های دفتر اول مثنوی معنوی حکایت عاشق شدن پادشاه بر کنیزکی است:
◀️ بار دیگر ما غلط کردیم راه
گوییا این قصّه برخی است در فهم یکی دیگر از احکام خدا؛ چه می شد اگر اینان نیز صادقانه بگویند:
بار دیگر ما غلط کردیم راه!
منابع :
1) مثلاً مرحوم کلینی در کتاب کافی در باب مستقلی زیر عنوان «فی إحیاء أرض الموات» 6 روایت را گردآوری کرده است. ر.ک: کافی، ج5، ص 280 و 281.
2) محمد حسن نجفی، جواهر الکلام، داراحیاء التراث العربی، بی‌تا، ج 38، ص 7 و 8.
3) علی بن ابراهیم عن ابیه عن ابن ابی عمیر عن محمد بن حمران عن محمد بن مسلم قال سمعت ابا جعفر (علیه السلام) یقول: «ایما قوم احیوا شیئاً من الارض و عمروها فهم احقّ بها و هی لهم». کافی، باب فی إحیاء أرض الموات، ح 1. ج5، ص 280.
4) علی بن ابراهیم عن ابیه عن النوفلی عن السکونی عن ابی عبدالله قال قال رسول الله: من غرس شجراً او حفر وادیاً بدءاً لم یسبقه الیه احدٌ و أحیا أرضاً میته فهی له، قضاءاً من الله و رسوله (صلّی الله علیه و آله). کافی، باب فی إحیاء أرض الموات، ح 6. ج5، ص 281.
5) و حکم الموات أن یتملکه من احیاه اذا قصد تملکه مع غبیه الامام (علیه السلام) سواء فی ذلک المسلم و الکافر، لعموم «من احیا ارضاً میته فهی له». زین الدین الجبعی العاملی، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج7، ص135.
6) ماده140) تملّک حاصل می‌شود: 1- به احیای اراضی موات و حیازت اشیای مباحه 2 – به وسیله عقود و تعهدات 3- به وسیله اخذ به شفعه 4 – به ارث.
ماده 143) هرکس از اراضی موات و مباحه قسمتی را به قصد تملّک احیا کند، مالک آن قسمت می‌شود.
7) سید حسین صفایی، مقاله «نقدی بر قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری و کیفیت عمران آن»، چاپ شده درکتاب «مقالاتی درباره حقوق مدنی و حقوق تطبیقی»، چاپ دوم: تهران، نشر میزان، 1386، ص 29- 41.
8) سید حسین صفایی و همکاران، بررسی تطبیقی حقوق خانواده، انتشارات دانشگاه تهران، 1384، ص 349.
9) همان‌گونه که در متن اشاره شد، فقها این موضوع را که طلاق ایقاع است و تحقّق آن به‌وسیله وی زوج می‌باشد، امری مفروض و مسلّم دانسته‌اند و درباره نتایج و آثار آن سخن گفته‌اند. مثلاً شهید اول در متن لمعه فرموده است: «و یجوز توکیل الزوجه فی طلاق نفسها و غیرها». شهید ثانی با مسلّم دانستن این‌که طلاق صرفاً در اختیار مرد است، در تثبیت حکم مذکور در متن لمعه می‌گوید: «و قوله (صلّی الله علیه و آله و سلّم): الطلاق بید من أخذ بالسّاق، لاینافیه، لأنّ یدها مستفاده من یده». زین الدین الجبعی العاملی، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج 6 ، ص23 و 24.
10) أنّ الذّی یملک الطلاق إنّما هو الزوج متی کان بالغاً عاقلاً و لا تملکه الزوجه إلا بتوکیل من الزوج أو تفویض منه. ر.ک: وهبه الزحیلی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج 7 (الطبعه الثانیه 1985، دمشق، دارالفکر)، ص 368.
11) المکاسب، شیخ مرتضی انصاری، مطبعه الاداب ، نجف اشرف ، جلد ۳ مبحث شروط ضمن عقد
پانوشت ها:
+ There are no comments
Add yours