با تغییر و تسهیل ماده چند همسری در مجلس: اعتراض فعالان جنبش زنان همچنان ادامه دارد

4 آذر 1387

کانون زنان ایرانی: تغییراتی که کمیسیون فرهنگی مجلس در ماده23 لایحه حمایت از خانواده انجام داده ؛ هم چنان با انتقادهای فعالان حقوق زنان و حقوق دانان مواجه است. آنها معتقدند اصلاحات انجام شده نه تنها مشکلات قانونی ماده چندهمسری را حل نمی کند که نسبت به گذشته نیز شرایط آسان تری را برای این موضوع فراهم می کند.

روز گذشته فاطمه رهبر،عضو فراکسیون زنان مجلس هشتم درباره آخرین تغییرات ماده 23 لایحه حمایت از خانواده خبر داد. تغییراتی صوری که در کمیسیون فرهنگی مجلس تصویب شده است.

در اصلاحیه پیشنهادی کمیسیون فرهنگی آمده اختیار همسر دائمی بعدی منوط به اجازه همسر اول یا احراز دادگاه از توان مالی و عدم خوف از اجرای عدالت بین همسران یا اثبات شروط هشت گانه ای مبنی بر عدم قدرت همسر اول به ایفای زناشویی، عدم تمکین زن از شوهر، ابتلای زن به جنون یا امراض صعب العلاج، محکومیت زن، ابتلا زن به مواد مخدر و مواد اعتیار آور مضر، ترک زندگی خانوادگی از طرف زن، عقیم بودن زن و غایب و مفقوده الاثر شدن زن است.

چندی پیش به دلیل اعتراضات گسترده زنان به ماده 23 (چندهمسری) این ماده در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس حذف و ماده 16 قانون سال 1353 جایگزین شد . در ماده 16 آمده اصل بر تک همسری است مگر در موارد هشت گانه که آن هم با اجازه زن اول و با اجازه دادگاه مرد می تواند همسر دوم اختیار کند.

ماده 23 لایحه حمایت از خانواده که چندی پیش حذف شد تنها به مردان متمکن با اجازه دادگاه و اجرای عدالت بین همسران مجوز چند همسری را می داد. شادی صدر ، حقوق دان معتقد است:” در اصلاحیه جدید کمیسیون فرهنگی مردان غیر متمکن نیز اگر بتوانند به ضرب و زور دگنگ، رضایت همسر اول خود را جلب کنند یا اینکه یکی از شروط هشت گانه را ثابت کنند، می توانند جواز ازدواج مجدد را از دادگاه بگیرند. که البته مثلا ثابت کردن “عدم تمکین زن” بسیار ساده است؛ آنقدر ساده که هر عریضه نویس دم دادگستری می تواند راه و چاهش را به هر مردی نشان دهد. و تازه بدتر از آن، حتی حق زن برای مطالبه مهریه خود در صورت ازدواج مجدد مرد هم در این اصلاحیه حذف شده است.”

فاطمه رهبر اصلاحیه جدید ماده چند همسری را برای رفع خلا قانونی عنوان می کند :” ماده 23 فعلی همان ماده 16 سابق لایحه حمایت خانواده است.”

در ماده 16 قانون سال 1353 کلمه ازدواج با زن دوم مطرح شده است؛ اما در اصلاحیه پیشنهادی کمیسیون فرهنگی کلمه ازدواج بعدی مطرح شده که به جای دو همسری چندهمسری را جایگزین کرده است. به اعتقاد حقوق دانان اگر ماده 23 به این صورت به تصویب برسد نه تنها با ماده 23 قبلی فرقی نمی کند که دست مرد را برای ازدواج های مجدد بازتر گذاشته و گزینه های او را برای انتخاب دلیل ازدواج مجدد بیشتر کرده است.

ماده اصلاح شده 23 چندهمسری را تسهیل می کند. با این اصلاحیه و کلمه «یا» که در آن به کار رفته باز هم تاکید می کند که برای ازدواج مجدد نیازی به رضایت زن اول نیست و تمکن مالی کافی است.”

زنان مخالف لایحه بیکار نمی نشینند

شهین دخت مولاوردی، حقوق دان اقدام کمیسیون فرهنگی برای اصلاح ماده 23 را جدی تلقی نمی کند:”کمسیون فرهنگی به عنوان یکی از کمیسیون های فرعی این اصلاحیه را پیشنهاد داده است در حالی که علاوه بر بررسی این لایحه در کمیسیون اجتماعی و امنیت ملی در نهایت این کمیسیون قضایی است که تصمیم می گیرد.”

به گفته مولاوردی این جدی تلقی نکردن به معنای سکوت زنان فعال نیست:”کمیته امور زنان خانه احزاب روز چهارشنبه جلسه ای برگزار می کند و در این جلسه درباره متن جایگزین ماده 23 که جمعی از حقوقدانان ان را تهیه کرده اند صحبت می شود. همچنین اگر اصلاحیه کمیسیون فرهنگی تصویب شود گروهی زنان از همین حالا اعلام کرده اند که به اعتراض های خود برای حذف ماده چند همسری ادامه می دهند.”

او می گوید:”دلیل اصرار برخی از نمایندگان مجلس برای تصویب ماده 23 را می دانم. نمایندگان مجلس خلا قانونی چند همسری را بهانه قرار داده اند اما سوالم از آنها این است که ایا مسائل زنان در قانون تنها با همین خلا مواجه است؟”

این حقوق دان خطاب به نمایندگان زن در مجلس که از چند همسری دفاع می کنند می گوید:”آقایان به اندازه کافی وکیل و وصی دارند و این صدای زنان است که به گوش نمی رسد آیا این زنان نماینده مجلس که به مسند قدرت تکیه زده اند نمی خواهند وکیل زنان باشند و نه مردان؟”

مطالب مرتبط

+ There are no comments

Add yours