مصاحبه با مهناز افخمی، گیتی پورفاضل، فریده غیرت و… در مورد حقوق زنان بعد از انقلاب / بی بی سی

22 بهمن 1387

مدرسه فمینیستی: مصاحبه های زیر با مهناز افخمی، الهه رستمی، فریده غیرت و گیتی پورفاضل، حقوقدان و وکیل توسط خبرگزاری بی بی سی (سودابه جوادی) با موضوع وقایع انقلاب و حقوق زنان پس از انقلاب انجام گرفته است.

به گزارشمیدان، مهناز افخمی، وزیر مشاور امور زنان پیش از انقلاب با اشاره به روند رو به افزایش تصدی نقشهای بالای سیاسی و مدیریتی توسط زنان تا پیش از انقلاب و دستاوردهای حقوقی زنان، انقلاب اسلامی را نابودکننده تمام آن دستاوردها خواند و ابراز تاسف کرد.

الهه رستمی ضمن مخالفت با نظر افخمی، اظهار داشت تمام پیشرفتهای حقوقی و آزادی هایی که زنان ایران به دست آورده اند مربوط به دوران سی ساله پس از انقلاب است. الهه رستمی که سالهاست در انگلیس به سر می برد، ضمن مقایسه آمار سی درصدی باسوادی پیش از انقلاب و میزان نود درصد باسوادی پس از سی سال، به سبک مسئولان جمهوری اسلامی ایران، آمار شست درصدی دانشجویان دختر را نشانه پیشرفت زنان دانست .افخمی نیز به آمار ناچیز اشتغال زنان تحصیلکرده اشاره کرد که رستمی پاسخی برای آن نداشت.

افخمی در مقایسه وضعیت حقوقی زنان پیش و پس از انقلاب به این نکته اشاره کرد که پس از پیروزی انقلاب و زمانی که هنوز هیچ قانونی تدوین نشده بود، قانون حمایت خانواده، که دستاورد سالها تلاش زنان ایران برای دستیابی به حقوق برابر بود لغو شد. اما رستمی معتقد بود آن دستاوردهای حقوقی “از بالا” بوده در حالیکه دستاوردهای حقوقی زنان مثل حق طلاق و اشتغال و … پس از انقلاب “از پایین” بوده است . او در توصیف این پیشرفتها اشاره کرد که زنان می توانند حق طلاق و اشتغال را به صورت شرط ضمن عقد در عقدنامه بیاوردند که با این سوال مصاحبه کننده مواجه شد که این حق همیشه برای زنان وجود داشته است.

رستمی به استناد مطالعه ای میدانی که حدود ده سال پیش در مورد اشتغال زنان در ایران انجام داده است، گفت: زنان ایرانی در خانه های خود کارهای بسیار مدرن و پیشرفته انجام می دهند.

“جنسیت، اشتغال و اسلام گرایی” نام کتابی است که الهه رستمی بر اساس مطالعه میدانی خود انجام داده است. بخشی از آن که مربوط به اشتغال زنان پس از انقلاب است در زیر می آید:

“مریم، تهیه کننده انواع ترشی، مرباجات، رب گوجه فرنگی و سبزیجات خشک نیز در مورد نحوه فروش محصولات خود توضیح می دهد: “من این ها را به همسایه ها و فروشگاههای محل می فروشم. از این راه خانواده خود را تامین می کنم (رستمی،1379:110)”

در بخش دیگری از این کتاب، رستمی به نقش مثبت حجاب اجباری در تحصیل و اشتغال زنان سنتی اشاره کرده و آن را فرصتی برای اشتغال زنان مذهبی با حضور در نهادهای انتظامی به منظور کنترل حجاب زنان می داند.

در عین حال رستمی در بسیاری از بخشهای کتاب به محدودیتهای وسیعی که پس از انقلاب برای حضور اجتماعی زنان و اشتغال آنان به وجود آمد اشاره می کند و جای تعجب دارد که چرا مصاحبه امشب او در سی امین سالگرد انقلاب اسلامی با نتایج مطالعه میدانی او در تضاد بود.

سهم زنان: پیش از انقلاب، پس از انقلاب

مصاحبه دیگری نیز با فریده غیرت و گیتی پورفاضل دو وکیل دادگستری در ایران توسط سودابه جوادی (بی بی سی) انجام گرفته است.

فریده غیرت، حقوقدان که از انقلاب تجربه شخصی دارد درمورد خواسته اکثر زنان ایرانی در دوران انقلاب میگوید : من می توانم به طور قاطع بگویم که زنان جدا از هرگونه گرایش حزبی یا تشکیلاتی وارد عرصه انقلاب شدند .

مردان و زنان ایرانی خواسته های یکسانی داشتند که آن تغییر حکومت و تغییر نظام سلطنتی بود و فکر می کردند که با انقلاب، زن و مرد هردو به آزادی و حقوق مساوی خواهند رسید البته زنانی هم بودند که از گروه یا تشکیلات معین دستور میگرفتند و عمل می کردند اما تعداشان بسیارکم بود . زنها رفع تبعیض در قوانین یا بدست اوردن حقوق برابر را در نظر نداشتند .»

و گیتی پورفاضل می گوید: ” بعضی از زنان فکر می کردند که با رهایی از بندهای سیاسی امکان بیشتری برای مطالبات خود خواهند داشت اما خیلی دیر متوجه شدند که نظام مذهبی به واسطه محدودیت هایی که دارد، نمی تواند با مسئله زن به طور روشنفکرانه برخورد بکند .زنها قبل از انقلاب به مطالباتی دست یافته بودند که پس از انقلاب از دست دادند از جمله قانون حمایت خانواده که بلافاصله بعد از پیروزی انقلاب لغو شد . زنان در راستای مذهب حرکت می کردند که اولویت های دیگری را ایجاب میکرد و به حقوق زنان بی توجه بود .”

ادامه مصاحبه را در اینجا می توانید مطالعه فرمایید

مطالب مرتبط

+ There are no comments

Add yours