تهران امروز: «ان‌شاءالله به همان توصیه دینی عمل کنیم که می‌فرماید مردها می‌توانند ۲، ۳ و ۴ زن اختیار کنند، اما از آنجا که نمی‌توانند شرط عدالت را در مورد همگی رعایت کنند بهتر است به یک همسر اکتفا کنند. این مصلحتی است که قرآن هم ترجیح می‌دهد.» اینها بخشی از گفته‌های نیره اخوان بیطرف، یک زن نماینده مجلس در حمایت از «لایحه حمایت از خانواده» است.
وارد ندانستن اشکالات به دو بحث نکاح موقت و ازدواج مجدد که در این لایحه طرح شده، دامن بسیاری از نمایندگان مجلس به خصوص همین چند خانم نماینده گرفته است. هر چند آنها به عنوان نماینده زنان جامعه مسئولیت بیشتری از دیگر نماینده‌ها بر عهده دارند، اما از سوی دیگر به نظر می‌رسد اراده‌ای در میان است تا این لایحه هر چه زودتر تصویب شود.
هر چند از دو سال پیش که بحث لایحه حمایت از خانواده و مواد ۲۲ و ۲۳ آنکه به ازدواج موقت و شرایط ازدواج مجدد مردان می‌پردازد با اعتراض نهادهای غیر‌دولتی حامی حقوق زنان و فعالان حوزه‌های اجتماعی مواجه شد، اما در نهایت کلیات این لایحه در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس به تصویب رسید و به گفته فاطمه رهبر یکی از اعضای فراکسیون هشت نفره زنان در آینده‌ای نزدیک این لایحه برای تصویب نهایی در صحن علنی ارائه می‌شود.
حالا و پیش از اینکه لایحه موردنظر در صحن علنی مجلس مطرح شود، نمایندگان به خصوص نمایندگان زن در مورد آن ابراز نظر کرده‌اند. نظراتی که می‌تواند نشان دهنده تشتت موجود در میان حامیان و مخالفان این طرح باشد. چنان که بسیاری از نمایندگان زن از قانونی شدن و ثبت ازدواج موقت به این جهت دفاع می‌کنند که به گفته انها می‌تواند از زنانی که با ازدواج موقت باردار می‌شوند، حمایت کند. مانند فاطمه آجرلو نماینده مردم کرج که می‌گوید: «تدوین قانون ازدواج موقت خواسته آن دسته از زنانی است که بواسطه ازدواج موقت فرزندی بی‌هویت دارند و مرد نیز زندگی را رها کرده است، بنابراین قانون ازدواج موقت باید طوری تصویب و اجرایی شود که عطف به ماسبق باشد تا مشکل زنانی که امروز به آن مبتلا هستند را هم برطرف کند.»
در واقع با بررسی گفته‌های زنان نماینده مجلس می‌توان به این نتیجه که آنها سعی کردند با عینک خوش بینی به لایحه حمایت از خانواده نگاه کنند. به عنوان مثال بیشتر اعضای فراکسیون زنان مجلس که در این مدت به اظهارنظر در مورد ماده ۲۲ پرداخته‌اند، قانونی شدن ازدواج موقت را راهی برای جلوگیری از ماندن فرزندان بدون پدر قانونی، روی دست این زنان ارزیابی کردند.
در حالی که همه آنها به این مساله به شکل‌های مختلف اشاره کردند، هیچ حرفی از اینکه بنیان‌های خانواده با رواج این نوع ازدواج و قانونی شدن آن دچار خدشه می‌شوند، حرفی به میان نیاورده‌اند.
فاطمه آجرلو، یکی از اعضای فراکسیون زنان مجلس، ماده ۲۲ و بحث ازدواج موقت را چنین تحلیل می‌کند: «ازدواج موقت هم‌اکنون در جامعه وجود دارد و یک واقعیت است، منتها مشکلی که در جامعه وجود دارد خانم‌هایی هستند که ازدواج موقت می‌کنند اما بچه‌دار می‌شوند و چون بحث موقت بودن است، مرد نیز هیچ مسئولیتی در مقابل نوزاد نمی‌پذیرد و زن را به تنهایی با یک مشکل مضاعف در جامعه رها می‌کند و پی زندگی و کار خود می‌رود.»
فرمول خوش بینی درباره ماده ۲۳، که ازدواج مجدد مردان را گرو داشتن ۱۰ شرط بدون اشکال می‌داند هم در بررسی زنان نماینده مجلس با همین رویه مواجه شده است. چنان که نیره اخوان بدون اشاره به انتقادات جدی که به این ماده وجود دارد، می‌گوید: «با توجه به قانون فعلی زمانی زن اول متوجه می‌شود شوهرش ازدواج مجدد کرده که کار از کار گذشته است، این موضوع سبب فروپاشی بنیان خانواده اول می‌شود که در ماده ۲۳ لایحه حمایت از خانواده کنونی، مرد دیگر بدون رضایت همسر اول نمی‌تواند ازدواج کند مگر در صورت احراز برخی شرایط.» البته همه نمایندگان موافق این طرح نیستند.
جالب آنکه یکی از کسانی که در ماه‌های گذشته نسبت به این لایحه اعتراضاتی داشته است، یکی از نمایندگان مرد است. علی اسلامی پناه به عنوان عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، از همه ابعاد لایحه حمایت از خانواده خبر دارد، می‌گوید: «مشکل و درد اصلی جامعه ما این است که نهاد و بنیان مستحکم و باشکوه خانواده در حال فروپاشی است، هم‌اکنون آمار طلاق در ایران بسیار بالا و نگران‌کننده است، ما باید به دنبال بررسی این نکته باشیم که چرا ازدواج‌های دائم در کشور با سرنوشت طلاق رقم می‌خورد؛ نه اینکه نکاح موقت را قانونی کنیم و آن را در کتاب قانون و یا در آیین‌نامه و بخش‌نامه‌ها بیاوریم.»
هر چند بسیاری از منتقدان این طرح مانند اسلامی پناه معتقدند که ممکن است ازدواج موقت نیاز موقتی مرد یا زنی را برآورده کند اما نمی‌تواند نهاد خانواده ایرانی را مرمت و بازسازی کند و جامعه و فرهنگ ما را نجات دهد، اما تصویب‌کنندگان آن هم برابر این انتقادها راه را بر خود نبسته‌اند. چنان که فاطمه رهبر به عنوان عضو کمیته زن و خانواده مجلس می‌گوید: «طبیعتا هرگونه پیشنهاد، نقد، نظر یا کم و زیاد کردن هر ماده و تبصره به این لایحه در صحن علنی در آینده نزدیک امکان‌پذیر است، به تعبیر بهتر هنوز برای اصلاح احتمالی که به نظر برخی از کارشناسان و صاحبنظران لازم است، فرصت داریم.»
به نظر می‌رسد تصویب‌کنندگان این لایحه شروطی را برای آن پیش‌بینی کرده‌اند تا به گفته خودشان تبعات آن کمتر شود، در این باره تجری، نایب رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی می‌گوید: «با توجه به تصویب این ماده از لایحه حمایت از خانواده، اگر ازدواج موقت منتهی به بارداری شود باید ثبت شود، اما در صورتی که منتهی به بارداری نشود هیچ الزامی برای ثبت آن وجود ندارد. البته این ازدواج به صورت ازدواج دائم ثبت نمی‌شود؛ به همان صورت ازدواج موقت قید شده و محدودیت زمانی و شرایط ازدواج موقت را خواهد داشت.»
طیبه صفایی، رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی هم به انتقادات دسته دیگری پاسخ می‌گوید و ادعا می‌کند، راه برای اظهارنظر همه در مورد این لایحه باز است: «تصویب کمیسیون حقوقی وحی منزل نیست لذا جا برای ابراز نظرات کارشناسی شده در زمان بررسی نهایی این لایحه در صحن علنی باز است که ما از طریق رسانه‌ها از خانم‌ها و حتی آقایانی که در این رابطه صاحب فکر و اندیشه هستند و سوابق حقوقی خوبی دارند درخواست می‌کنیم نظرات کارشناسی خود را به فراکسیون زنان ارسال کنند.» ا
نتقادات و پیشنهاداتی که معلوم نیست با وجود مدافعان سرسختی که از این لایحه حمایت می‌کنند، به جایی خواهد رسید یا نه. باید منتظر ماند و دید.
+ There are no comments
Add yours