نسرین ستوده: وثیقه‌ی صدمیلیونی، منطقی نیست

حسین علوی-23 فروردین 1387

روز سه‌شنبه خدیجه مقدم، فعال حقوق زنان و فعال محیط زیست در ایران، توسط مأموران دادسرای انقلاب بازداشت شد. نسرین ستوده، وکیل مدافع خدیجه مقدم در گفت‌وگو با رادیو زمانه، در مورد نحوه‌ی بازداشت و اتهامات موکل خود می‌گوید:

خانم خدیجه مقدم دیروز زمانی که مشغول گفت‌وگو با یکی از بستگان خودشان بودند، با زنگ در خانه مواجه می‌شوند و وقتی برای باز کردن در خانه می‌روند، چهار نفر، دو مأمور زن و دو مأمور مرد، قصد ورود به منزل را داشتند.
نحوه‌ ورود آن‌ها به مجتمع برای هیچ کس روشن نیست؛ ولی وقتی خانم مقدم از آن‌ها درخواست می‌کند که حکم ورود به منزل را نشان بدهند، از ارایه‌ حکم تا مدتی خودداری می‌کنند. طبیعی است که این بی‌اعتنایی مأمورین به کشمکش میان خانم مقدم و آن‌ها منجر می‌شود و موکل من، خانم مقدم، سعی می‌کنند در آپارتمان را ببندند. چون خودشان را معرض خطر می‌دیدند که با ممانعت مأموران مواجه می‌شوند.

پس از مدتی ایشان بازاشت می‌شوند و به بازداشتگاه میدان سپاه برده می‌شوند و از آن‌جا به دادگاه انقلاب می‌روند. اتهامی که توسط دادیاری امنیت دادگاه انقلاب به ایشان تفهیم شده، اقدام علیه امنیت ملی، تبلیغ علیه نظام و تشویش اذهان عمومی بوده است.

سؤال این‌جاست: دلیل مراجعه به منزل خانم مقدم و بازداشت ایشان نوعی تشویش اذهان عمومی است یا فعالیت افرادی که در کمپین یک میلیون امضا برای حقوق برابر تلاش می‌کنند؟

سؤالاتی که از خانم مقدم شده، حول محور کمپین بوده و از ایشان درخواست می‌شود که هشت تن از اعضای کمپین را معرفی بکنند. اما چون کمپین یک حزب رسمی نیست که در ایران فعالیت می‌کند، در واقع به طور رسمی مبادرت به گرفتن عضو نمی‌کند. طبیعی‌ است که خانم مقدم نمی‌توانست هشت نفر را به عنوان اعضا اعلام بکنند.

خانم ستوده به این ترتیب ظاهراً اتهام اصلی خانم مقدم فعالیت در کمپین یک میلیون امضا بوده است. ولی در خبرها آمده بود که صد میلیون تومان وثیقه برای ایشان صادر شده است. وثیقه‌ای به این سنگینی به چه دلیلی‌‌ست؟ با توجه به این که آقای شاهرودی، رییس قوه قضاییه در پایان سال گذشته دستوری صادر کردند که از صدور وثیقه‌های سنگین برای متهمینی که حضورشان در دادگاه قابل اعتماد است و در حقیقت به سادگی آن‌ها می‌توانند التزام ‌بدهند که هر زمان لازم باشد، حضور پیدا بکنند، خودداری شود. چه طور چنین وثیقه‌ی‌ سنگینی صادر شده است؟

حتی تا قبل از صدور چنین دستوری از سوی آقای شاهرودی، از مسئولان قضایی انتظار می‌رفت که در برخورد با فعالان اجتماعی، افرادی که به فعالیت فرهنگی مشغول‌اند، از صدور چنین قرارهای سنگینی خودداری کنند.
هنوز برای ما جای سؤال و شبهه است که چگونه است که برای افراد فرهنگی یک جامعه، وثیقه‌هایی به این سنگینی صادر می‌شود. در حالی که در جرایم بسیار سنگین من شخصاً شاهد بودم که حتی به قید التزام، متهم آزاد می‌شود. این ناهم‌خوانی و عدم تناسب و سخت‌گیری در مواجهه با اتهامات اجتماعی به نفع هیچ کس نیست.

به این ترتیب خانم مقدم در بازداشت باقی می‌مانند تا این‌که قرار تبدیل شود یا این‌که اقدامات حقوقی دیگری بشود؟ به چه ترتیب خواهد بود؟

پس از این که خانم مقدم اعلام کردند که نمی‌توانند صد میلیون وثیقه را پرداخت بکنند، مجدداً ایشان بازداشت شدند.