یک شعر و یک شاعر: آلدا مرینی، شاعر ایتالیایی…

۱ min read

گردآوری و ترجمه محمد فلاح نیا-10 مرداد 1389

مدرسه فمینیستی: حدودِ 4 سالِ پیش بود که از طریقِ دوستِ ایتالیایی ام “دومنیکو اینجنیتو” که در آن زمان دانش جوی کارشناسی ارشدِ ادبیاتِ فارسی در دانشگاهِ شرق شناسی ناپلی ایتالیا بود، با نام و آثارِ آلدا مرینی شاعرِ ایتالیایی آشنا شدم.

متاسفانه علی رغمِ جایگاهی که آلدا مرینی در ادبیاتِ ایتالیا دارد، اشعار و زندگی نامه یِ او کم تر به زبان هایی غیر از ایتالیایی ترجمه شده اند که این مساله سدی بود که مرا از شناختِ بیش ترِ او باز می داشت. با این حال به کمکِ منابعِ انگلیسی به طرحِ کم رنگی از زندگی شخصی او دست می یابیم و با خواندنِ آثارش می توانیم زوایای تاریکی از ذهنِ او را روشن تر کنیم. در ایران تعدادی از شعر های او با ترجمه ی مشترکِ گروهی از مترجمان با نامِ “دفترِ ترجمه ها” توسطِ نشرِ “ثالث” روانه ی بازارِ نشر شده است که فکر کنم تنها منبعِ رسمی فارسی از شعر های اوست. در مقدمه یِ این کتاب به نقل از ” فرانچسکا‌لان‌چیلوتی‌توسکانو” می خوانیم: مطالعه‌یِ اشعارِ آلدامرینی بر ما آشکار می‌کند که تا چه حد معنایِ واژه‌یِ زیبا، پیشِ پا افتاده‌است. در این‌جا زیبایی مرهم نمی‌گذارد، آرامش نمی‌آورد و لذت‌بخش نیست. در این‌جا عصیان داریم، تلاطم و واژگونیِ باورها و حرف‌هایِ رایج و همیشگی … “

یکی از مهم ترین نکاتی که در جستجوهایِ سرِ دستی، در موردِ آلدا مرینی متوجه شدم این است که او فارغ از جنسیتِ زنانه اش، در کلمه به کلمه یِ شعر هایش مطلقا یک زن است. زنی که از قضا به شدت عاشق است و در شعر هایش بارها از عشق سخن گفته است. آلدا مرینی انسانی است با رنج ها و ناملایماتِ بسیار که بار ها او را تا مرزهایِ جنون نیز پیش برده اند.
آلدا مرینی در نخستین روزِ بهارِ 1931 در میلانِ ایتالیا متولد شد. در بیست سالگی اشعارِ زیادی سرود و به آثارِ “یوجینیو مونتاله” (شاعر،مترجم و منتقدِ ایتالیایی-1896-1981) علاقه مند بود. سال هایِ میانیِ عمرِ او با تجربیاتِ بسیار تلخی چون از دست دادنِ فرزند، بستری شدن در آسایشگاهِ بیمارانِ روانی و فقر همراه بود. اما در دهه هایِ 80 و 90 زندگیِ او با ثباتِ بیش تری همراه بود. جایزه یِ شعرِ “مونتاله” را در سالِ 1993 دریافت کرد و در همان سال ها مشمولِ نوعی قانونِ حمایتی شد که از طرفِ دولت ایتالیا کمک هزینه ای را برایِ هنرمندانِ فقیر تامین می کرد. این امر باعث شد که او بتواند از محرومیت و فقرِ دائمی که همیشه گریبان گیرش بود رهایی یابد. همچنین او جایزه یِ شعرِ جمهوریِ ایتالیا را دریافت کرد و رییس جمهورِ ایتالیا (جرجیو ناپولیتانو)، او را با عنوانِ ” الهام بخش و زلال صدایِ شاعرانه ” توصیف کرد.

در طیِ 20 سالِ گذشته حضورِ او در رسانه هایِ عمومی چون تلوزیون و انتشارِ مستمرِ آثارش باعث شد که هر روز بیش تر در ایتالیا شناخته شود. در همین دوران او تعدادی نمایشنامه نیز نوشت.

با این که شعر هایِ او در خارج از ایتالیا زیاد ترجمه و منتشر نشده اند اما کاندیدِ دریافتِ جایزه یِ نوبلِ ادبیات نیز بوده است. “روبرتو وچیونی” (خواننده ایتالیایی- 1939) ترانه ای را به او تقدیم کرده است و “میلوا” ( بازیگر و خواننده ایتالیایی-1939) نیز شعر هایِ او را به صورتِ دکلمه و بر رویِ سی دی روانه یِ بازار کرده است.

وی در اواخرِ عمر فردی شناخته شده و مطرح در ادبِ ایتالیا بود، اما شهرت هرگز او را تحتِ تاثیر قرار نداد. او در خانه ای معمولی و بی نظم و درهم ریخته زندگی می کرد و نسبت به مادیات بی تفاوت بود. حتی غذایِ روزانه یِ او را شهرداریِ میلان برایش تامین می کرد. او هرگز اهمیتی نمی داد که مثلِ مردمِ عادی در خانه ای مرتب و مرفه زندگی کند. شخصیت و زندگیِ او همواره تجسمی از شاعرانگی بوده است. همیشه حرفِ مهمی برایِ گفتن داشت و گویی همه چیز را در موردِ عشق و تنهایی می دانست. او تلخ ترین و تاریک ترین مرزهایِ انسانیت را تجربه کرد و در سنِ 78 سالگی از دنیا رفت. او مُرد اما یقینا تا زمانی که شعر هایش خوانده می شوند مثلِ هر شاعرِ دیگری زنده خواهد ماند. هراس از مرگ و نابودی برایِ او حقیقتِ تلخی بود که باعث می شد تا اواخرِ عمر به نوشتنِ اشعارِ زیبا ادامه دهد. کسی نمی داند که چه وقت دوباره در ادبیاتِ ایتالیا چنین شاعری ظهور خواهد کرد که آیندگان را وام دارِ هنرِ خود بسازد. باید از اشعارِ او سپاس گذار بود که باعث می شوند صدایِ او هنوز شنیده شود و ادبیاتِ امروز و آینده یِ ایتالیا را الهام بخش باشد.

در زیر ترجمه یِ شعری از او را می خوانیم:

◀️  بر رویِ قلبی پژمرده!


نشانیِ سایتِ رسمی معرفی و آثارِ آلدا مرینی :

http://www.aldamerini.it

مطالب مرتبط

+ There are no comments

Add yours