جهان: با گذشت ۵سال از تصویب قانون سقط درمانی در کشور، هنوز نیمی از افرادی که برای دریافت مجوز سقط درمانی به مراکز پزشکی قانونی مراجعه می‌کنند به‌علت اقدام دیرهنگام (بعد از ۴ ماهگی) موفق به دریافت این مجوز نمی‌شوند.
خبرها حاکی از آنست که نیمی از زایمان‌هایی که می‌تواند به مرگ مادر و جنین منجر شود، به‌خاطر اقدام دیرهنگام تا ۹ ماهگی ادامه می‌یابد، و خانواده ها پروسه سقط به شکل غیر قانونی انجام می دهند.
در حالی که تشخیص ناهنجاری‌های جنین بعد از ۱۴هفتگی امکان‌پذیر است اما انجام بروکراسی اداری برای صدور مجوز تا ۱۸ هفتگی طول می کشد و این تعلل در صدور مجوز سقط، منجر به شراکت در قتل نفس می شود.
در قوانین اسلامی درباره زمان حلول روح در جنین زمان‌های مختلفی از سوی فقها و اندیشمندان اسلامی ارائه شده، اما معمولا زمان حلول در کتب فقهی و روایی بین ۴ ماه و نیم یا ۵ ماهگی یا محسوس شدن حرکات جنین توسط مادر تعبیر شده است.
در حال حاضر طبق قانون مصوب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۴ سقط درمانی با تشخیص قطعی ۳پزشک متخصص و تأیید پزشکی قانونی، قبل از ولوج روح (۴ ماه) و با رضایت زن مجاز شناخته شده است.
عدم آگاهی خانواده ها از قانون سقط درمانی
اما به‌رغم این مصوبه و تلاش‌های انجام شده برای قانونی شدن سقط هایی که می‌تواند از مرگ مادر یا جنین جلوگیری کند، هنوز آگاهی و استفاده از این قانون برای نیمی از زنان باردار منتفی است.
رئیس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی با تأکید بر لزوم مراجعه به موقع افراد برای تقاضای صدور مجوز سقط درمانی می‌گوید: پزشکان باید در نخستین فرصت ممکن سلامت جنین را بررسی کنند، زیرا در صورت تأخیر در تشخیص، حتی در مواردی که اندیکاسیون (علت پزشکی) سقط درمانی وجود داشته باشد، با گذشت مدت زمان مجاز (قبل از ۴ ماهگی)، امکان صدور مجوز سقط‌درمانی وجود ندارد.
جابر قره‌داغی ادامه می‌دهد: در مواردی که یک پزشک وجود نقص جدی در جنین را تشخیص بدهد یا اندیکاسیون‌های جنینی و سقط محرز باشد، باید در ۴ ماهگی یا پیش از آن فرد را به مراکز پزشکی قانونی معرفی کرد تا پس از بررسی‌های لازم، مجوز سقط‌درمانی صادر شود.
پروسه طولانی پزشک قانونی، برای صدور مجوزسقط درمانی
به گفته وی، این مجوز در صورت وجود نقص در جنین و بیماری مادر و در مواردی نادر در صورت هردو مشکل صادر می‌شود.اما این همه دلیل ماجرا نیست، چرا که متخصصان زنان و زایمان بارها اعلام کرده‌اند که پروسه طولانی تایید پزشکی قانونی و صدور مجوز خود دلیلی برای تاخیر درمان مادر از طریق سقط است.
دکتر نیلا طبسی، متخصص زنان و زایمان و نازایی با تاکید بر پروسه طولانی صدور مجوز سقط درمانی می‌گوید: تشخیص بسیاری از ناهنجاری‌های جنین بعد از ۱۴هفتگی امکان‌پذیر است، در حالی که انجام کارهای اداری و بروکراسی برای صدور مجوز ممکن است تا ۱۸ هفتگی طول بکشد.
او تاکید می‌کند که در بسیاری از موارد مادران باردار از زمان تشخیص مشکل جنین تا ۴ ماهگی دست کم ۱۰ روز برای دریافت مجوز سقط درمانی زمان دارند که همین مدت زمان کم سبب می‌شود امکان صدور مجوز به دلیل حلول روح منتفی شود.
گذشته از این موضوع بروکراسی حاکم بر پروسه اداری صدور مجوز سقط درمانی جنین مسائل دیگری چون؛ بی‌توجهی مادران نسبت به اقدامات پزشکی برای اطمینان از سلامت جنین، نبود آگاهی خانواده‌ها در این خصوص، ضعف اطلاع‌رسانی ارگان‌های مربوطه مانند پزشکی قانونی و وزارت بهداشت و در مواردی تعلل پزشک از جمله دلایل تاخیر در روند تشخیص و اقدام برای سقط‌درمانی است.
آمارهای سالانه سقط درمانی در کشور نسبت میزان شیوع نارسایی‌های جنینی و خطرات بارداری حاکی از آنست که سقط درمانی‌ها در کشور چندان راهگشا نیست.
براساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور در بهار امسال ۱۰۶۱ مجوز سقط جنین در کشور صادر شده است. در سال ۱۳۸۶ در کل کشور حدود ۲۱۵۶ مورد مجوز سقط جنین صادر شده و این آمار در سال ۱۳۸۷ در کل کشور ۲۳۶۵ مورد بوده است. در سال ۱۳۸۸ نیز ۳۳۱۶ مورد صادر شده است.
قوانین سقط درمانی در ایران
در ایران براساس قانون مجازات اسلامی، سقط جنین برای حفظ جان مادر قبل از حلول روح مجاز است و در سال ۱۳۷۶ بر اساس فتوای رهبر معظم انقلاب، اجازه سقط جنینِ مبتلا به تالاسمی ماژور قبل از حلول روح و با مجوز پزشکی‌قانونی صادر شد.
همچنین در سال ۱۳۸۱ کمیته کشوری سقط جنین، آیین نامه‌ای با ۴۹ مورد اندیکاسیون قطعی مادری و جنینی را برای سقط جنین پیشنهاد کرد و پس از آن در نگاه جامعه و مسئولان به این موضوع به عنوان یک مساله بهداشتی تغییر ایجاد شد.
در حال حاضر طبق قانون مصوب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۴ سقط درمانی با تشخیص قطعی ۳پزشک متخصص و تأیید پزشکی قانونی، قبل از حلول روح (۴ ماه) و با رضایت زن مجاز شناخته شده است.
مدارک لازم برای سقط‌درمانی
درخواست بررسی و صدور مجوز سقط جنین باید تنها در ادارات کل پزشکی قانونی استان‌ها و نیز مراکز پزشکی قانونی شهرستان‌هایی که شرایط لازم در این خصوص با تأیید معاونت پزشکی و بالینی سازمان داشته باشند تا ۴ ماه از زمان لقاح پذیرش شود.
رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور با اشاره به این‌که حضور زوجین با مدارک شناسایی معتبر و تکمیل فرم مربوط در پزشکی قانونی برای صدور مجوز سقط جنین الزامی است، ادامه می‌دهد: در صورت عدم حضور یا عدم دسترسی به پدر جنین یا وکیل وی استعلام مراجع ذی صلاح قضایی برای بررسی و صدور مجوز سقط جنین ضروری است.
احمد شجاعی می‌گوید: ارائه حداقل ۳ مشاوره تخصصی در تأیید تشخیص و یک نوبت سونوگرافی با تعیین سن جنین ضروری است و مجوز سقط جنین باید عکسدار و با مشخصات کامل هویتی مادر صادر شود.
به گفته رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور طبق قانون سقط درمانی، سقط با تشخیص قطعی ۳ پزشک متخصص و تأیید پزشکی قانونی مبنی بر بیماری جنین که به علت عقب افتادگی یا ناقص الخلقه بودن موجب حرج مادر است یا بیماری مادر که با تهدید جانی مادر توأم باشد، قبل از حلول روح (۴ ماهگی) با رضایت زن مجاز است و در این صورت مجازات و مسوولیتی متوجه پزشک مباشر نخواهد بود.
افزایش موارد غیرقانونی سقط جنین
گذشته از مواردی نظیر بارداری‌های ناخواسته، فقر فرهنگی، ازدواج‌های نافرجام یا موقت و ترس از آبرو که سقط‌های غیر قانونی رادر پی دارد، مشکلات موجود برای اجرای قانون سقط درمانی و بخصوص ضعف و محدودیت‌های موارد مورد تایید برای سقط درمانی کار را به جایی رسانده است که وزیر بهداشت نیز چندی پیش نسبت به افزایش موارد سقط های غیرقانونی هشدار داد.
سقط های غیرقانونی در مراکز غیر بهداشتی در حالی انجام می‌شود که این عمل عوارضی همچون پارگی رحم، نازایی ثانویه، خونریزی طولانی و سقط ناقص و گاه مرگ مادر را موجب می‌شود؛ مساله‌ای که وزیربهداشت هم آن را تایید کرده و نسبت به تداوم این روند هشدار داده است.
به گفته دستجردی، انجام عمل سقط جنین، مراقبت‌های جدی می‌طلبد، چرا که کوچک‌ترین عارضه‌ای باعث عفونت و سقط عفونی و همچنین سوراخ شدن رحم می‌شود و خطر مرگ را در پی دارد.
وی می‌افزاید: سقط جنین غیرقانونی گاهی حتی بیماری طولانی‌مدت و معلولیت را در پی دارد و یک عمر گریبانگیر مادر می‌شود.
+ There are no comments
Add yours