“غاده عامر” منتقد نگاه مردانه در هنرمعاصر

۱ min read

گرد آوری و ترجمه : آزیتا شرف جهان-16 فروردین 1387

غاده عامر هنرمندی مصری است که هم اکنون در نیویورک اقامت و فعالیت دارد. او از جمله زنان نقاشی است
که دریکایک آثار خویش سعی درنقد نگاه مردسالارانه نسبت به زن و تولیدات هنری زنانه دارد.

عامر، بی تردید در حوزه هنرمعاصر و هنر فمینیستی، یک از مهم ترین چهره های جهان امروز است. آثارش
طی دهه گذشته در نمایشگاه های مطرح بین المللی به نمایش در آمده اند. از جمله بی نال ( دوسالانه ) ونیز،
ژوهانسبورگ، استامبول، سیدنی ، وینتی. وی همچنین نمایشگاه فمینیسم جهانی در سال 2007 را در موزه
بروکلین نیویورک و موزه هنرهای معاصر رم باعرضه آثاری کاملا زنانه برگزار کرد.


اکثر موزه های مهم جهان آثار غاده عامر را در گنجینه خود نگهداری می کنند. از جمله موزه ژرژ پمپیدو در
پاریس، کی دبلیو (2) دربرلین، و موزه هنرهای مدرن نیویورک(3).غاده عامر در سال 1999 جایزه یونسکو را از
آن خود کرد.

آخرین نمایشگاه او همراه با آثار رضا فرخنده در مارس و آوریل 2008 در نیویورک برپا شد. رضا فرخنده و
غاده عامر نزدیک به بیست سال است که در کنار هم به فعالیت های مشترک هنری واجتماعی می پردازند.

غاده عامر در 1963 در قاهره به دینا آمد. کودکی اش مقارن با رویدادهایی چون جنگ شش روزه اعراب
واسرائیل بود. ودر سال 1974 به همراه خانواده به فرانسه مهاجرت کرد. تحصیلاتش را در مدرسه هنرهای
زیبای نیس و سپس در مدارس هنری بستن و پاریس ادامه داد و از سال 1996 مقیم نیویورک است.


غاده عامر پیشینه فرهنگی اسلامی دارد اما آموزش و تحول هنری اش در غرب شکل گرفته است. چنین آمیزه ای
در منشا فرهنگی هنرمند سبب خلق آثاری شده است که گستره ای از مضامین شاعرانه وسیاسی رادربرمی گیرد.

این مضامین گاه در قالب های کاملا شخصی، خصوصی و صمیمانه عرضه می شود و گاه نیز بالعکس، در
اشکالی عمومی، عامه پسند ودرارتباط با گروه های وسیع اجتماعی ارائه می شود.

نقطه تلاقی، میان هنرانتزاعی شرق و تصویر پردازی غرب را درآثار متنوع غاده عامر در قالب نقاشی،
طراحی، چیدمان، مجسمه، و عکاسی به روشنی می توان مشاهده کرد.

او در آثار خود به کندوکاو و مطالعه در جهان زنانه می پردازد. زنانی که در آثار او تصویر می شوند هویت های
گاه متناقض دارند، هرچند که در همزیستی آرامی درتصاویر با یکدیگر به گفتگو می پردازند و هیچ کلیشه و یا
تابویی مانع این همزیستی و گفتگو نیست. او از تصویر شخصیت های تخیلی و افسانه ای زنان، شخصیت های
کارتونی، زنان معمولی، عکس هایی از سوپرمدل های مجلات مد، و یا ستاره های فیلم ها و مجلات
پورنوگرافیک در آثارش بهره می جوید. بی آنکه حضور هریک مانع از حضور دیگری شود. غاده عامر
ازسویی تصویر کلیشه ای زن را به عنوان «ملکه خانه»، «ملکه قلب»، و یا قهرمان داستان های پیش پا افتاده
خانوادگی و از سوی دیگر کلیشه ای ازتصویر زن را به عنوان موضوع «نگا ه های طماع و شهوانی» مردانه
به نقد می کشد. او چنین نشانه ها و کدها یی را با طنزی سبک و آرام و با تکنیکی زنانه در آثارش به کار می گیرد.

تکنیک غاده عامر در سالهای اخیر دوختن، سوزن دوزی، گلدوزی، و برودری دوزی روی لباس و بوم است.
تکنیکی که در دهه 80 توسط دیگر هنرمندان فمینیست استفاده شده است. او به جای استفاده از مداد و یا فلم مو، نخ
های رنگی و سوزن را برای خلق تصاویرش به کار می گیرد اگرچه وجود تاش های (5)رنگی و یا چاپ عکسی
در پس زمینه یا دربخشی از اثر ممکن است همچنان مورد اسفاده باشد. او با استفاده از کدها و نشانه ها و با تکیه
برتکنیکی زنانه به بیان هنری و بازنمایی جهانی می پردازد که تصویر کلیشه ای از زن دارد و تلاش او در جهت
ارائه تصویر دیگری از زن بر بوم است که از زاویه نگاه مردانه دیده نشده است.

غاده عامرقصددارد از ارائه تصویرکلیشه ای زن؛ توسط نگاه مردانه سلب مالکیت کند. قلم مو، رنگ و ضرب
قلم جایش را به بافتن، تابیدن، و دوختن با سوزن داده است. هنرهایی که پیش ازاین به عنوان هنرهای خانگی و
پست زنانه معرفی می شد.

این جایگزینی دربه کارگیری ابزار تولید یک اثرهنری نه تنها از مهارت های هنری و ارزش های تجسمی اثر او
نکاسته بلکه بر آن افزوده است.

غاده عامر خود در این باره میگوید: «نقاشی برای من تنها یک عمل هنرمندانه نیست، چالشی است سیاسی،
اجتماعی وهنری برای به دست آوردن فضایی که درطول تاریخ قلمروی مردانه بوده و جایگاه زنان در آن
انکار شده است. من سعی دارم که روح جهان زنانه را با این فلمرو در آمیزم. تنها وسیله من برای این پیوند؛
دوختن، سوزن زدن، و گلدوزی بر بوم است.»

* برای اطلاع بیشتر در باره غاده عامرو آثار وی میتوانید لینک های زیررابازدید کنید:

Elizabeth A. Sackler Center for Feminist Art
Feminist Art Base: Ghada Amer

Gagosian Gallery

Ghada Amer & Reza Farkhondeh:Collaborative Drawings

پی نوشت ها

1.contemporary art

2.kw

3.Moma

4.Macro

5.Tach: لکه رنگ، تک ضربه قلم مو

مطالب مرتبط

+ There are no comments

Add yours