تناسب سازی جنسیتی به جای سهمیه بندی جنسیتی!

ترانه بنی یعقوب-23 اردیبهشت 1387

تناسب سازی جنسیتی پاسخی است که سازمان سنجش به شکایت یکی از معترضان به سهمیه بندی جنسیتی داده است.

چندی پیش یکی از دانشجویان دختر درباره تبعیض جنسیتی که در رشته پزشکی نسبت به او اعمال شده بود به دیوان عدالت اداری شکایت کرد. این دانشجوی دختر با مقایسه رتبه و منطقه اش با پسران دانشجو به این نتیجه رسیده بود که برای گرفتن حقش از سازمان سنجش به دیوان عدالت اداری شکایت کند.

مینا جعفری یکی از وکیل های این پرونده می گوید: «از آنجا که بر اساس بند 9 از اصل سه قانون اساسی و اصول 19 و 20 و بند یک از اصل 21 همین قانون، آموزش عالی یکی از حقوق بنیادین افراد ملت شمرده شده و براساس اصل 40 قانون اساسی نیز هیچ کس برای اعمال حقوق خویش نمی تواند لطمه ای به حقوق دیگران بزند همچنین براساس ماده 26 میثاق بین المللی حقوق مدنی، سیاسی همه اشخاص اعم از زن و مرد بدون هیچ تبعیضی استحقاق حمایت مساوی قانون را دارند. در سوم بهمن ماه سال 86 من به همراه یکی دیگر از وکلای این پرونده دادخواستی را در راستای ابطال تصمیم وزارت علوم و سازمان سنجش درباره تبعیض جنسیتی اعمال شده در رشته های پزشکی تقدیم دیوان عدالت اداری کردیم.»

به گفته جعفری سازمان سنجش در لایحه جوابیه ای که به شعبه رسیدگی کننده پرونده ارسال کرده، این سازمان را صرفا مجری تناسب سازی جنسیتی و نه سهمیه بندی جنسیتی خوانده است.

او می گوید: «سازمان سنجش این طور استدلال کرده که در واقع وزارت بهداشت است که ظرفیت های مورد نیاز برای تامین نیروی انسانی متخصص کشور در آزمون سراسری را اعلام می کند. به همین دلیل طی دادخواست دیگری در دوم اردیبهشت ماه 1387 وزارت بهداشت نیز به عنوان یکی از خواندگان دعوا به این پرونده جلب شد.»

بخث سهمیه بندی جنسیتی از مدتها پیش مطرح است و با این که مسوولات وزارت علوم و سازمان سنجش بارها این موضوع را رد کرده اند اما بالاخره طبق گزارش مرکز پژوهش های مجلس که بهمن ماه سال گذشته منتشر شد سهمیه بندی جنسیتی در برخی رشته های تحصیلی تایید شد.

طبق این گزارش سازمان سنجش در سال 85 در 96 رشته و در سال 86 (در 39 رشته) با اعمال سیاست متناسب سازی آزمون سراسری، میزانی را به صورت 40-30 درصد مرد و 30-40 درصد زن و مابقی به صورت رقابتی درنظر گرفته است. رییس سازمان سنجش هم در ماه های پایانی سال گذشته درباره سهمیه بندی جنسیتی دانشگاه ها بر همین نکته تاکید کرد و گفت: «ورود حداقلی هر دو جنس را در برخی رشته ها تضمین می کنیم به طوری که در برخی رشته ها این سهمیه بندی به نفع دختران و در برخی رشته ها به نفع پسران خواهد بود.

با این همه پورعباس این طرح را به هیچ عنوان تبعیض آمیز ندانست و گفت: «با تخمین ورود حداقلی هر دو جنس تناسب ورود به برخی رشته ها رعایت می شود.»

مینا جعفری درباره پرونده موکلش می گوید: «وزارت علوم تاکنون پاسخی به دادخواست مذکور نداده و ما هنوز منتظر اعلام نظر وزارت بهداشت و وزارت علوم دراین باره هستیم.» وزیر علوم اما در جلسه ای که در دانشگاه فردوسی مشهد با روسای این دانشگاه داشت، نظرش را درباره سهمیه بندی جنسیتی دانشگاه ها این گونه مطرح کرده است: «در صورتی که دانشگاه ها احساس کنند در رشته ای ترکیب جنسیتی خاصی باید اعمال شود، آن رابه سازمان سنجش اعلام کنند تا سازمان براساس آن اقدام به پذیرش دانشجو کند.»