ما چندهمسری را لغو کردیم یا برای مجلسیان رای جمع کردیم؟/ نازنین سام

14 دی 1391

مدرسه فمینیستی: حذف ماده 23 لایحه حمایت از خانواده مرا هم به این فکر انداخت که آیا واقعا این خواسته و تقاضای کنشگران حقوق زن و برابری خواهان بود؟ در این مدت که مطالب زنان را در مورد لایحه حمایت از خانواده دنبال می کردم، حسی به من می گفت که یک جای کار لنگ می زند. تعدادی از کنشگران جنبش زنان، مواردی از تقاضای زنان در برابر این لایحه را لغو چندهمسری گذاشته بودند و بر مبنای آن حرکت می کردند، و عده ای از زنان هم بودند که می خواستند شروط چندگانه ماده 23 لایحه را گسترش بدهند و به خصوص بر روی حق طلاق بی قید و شرط زنان و دادن همه حق و حقوق زنان ـ در صورت ازدواج مجدد مرد ـ اصرار داشتند.

حالا من مثل خیلی ها گیج و هاج و واج مانده ام که چطور شد که این ماده 23 حذف شد و زنان بازگشتند به همان شرایط قبل، شرایطی که در آن مردان بدون هیچ شرط و شروطی می توانند چند همسر اختیار کنند. من و دوستان ام و خانواده ام خیلی اوقات در این چند ساله بر سر این قضیه بحث کرده بودیم که در این وضعیتی که این همه خانواده های چندهمسره وجود دارد، و زنانی که شغل و تحصیلی ندارند حاضرند به چندهمسری شوهران شان تن در بدهند و با وجود اطلاع کامل از خیانت شوهرشان حتا حاضر نیستند طلاق بگیرند، و در جایی که فضای این مجلس چنان مردمحورانه است که امکان ندارد به لغو چندهمسری تن در دهد آیا طرح کردن لغو کامل و بدون قید و شرط چندهمسری در برابر این لایحه درست است یا نه؟ همیشه هم در این بحث ها مادرم بود که می گفت که شرط طلاق مهم تر است برای زنان و بقیه اش را بگذاریم به عهده خود زنان. می گفت نمی شود در این جامعه همه چیز را یکهو و تمام و کمال خواست که اگر در یک جامعه ای مثل جامعه خودمان که کاملا پدرسالار است همه چیز را بخواهید، معمولا هیچ چیز گیرتان نمی آید.

اشتباه خطرناک ما زنان و حذف ماده 23 لایحه حمایت از خانواده

حالا که ماده 23 لایحه حمایت از خانواده حذف شده است، آن حرف مادرم را درک می کنم که وقتی این محافظه کاران پدرسالار مجلس نشین، در دوراهی انتخاب بین لغو کامل چندهمسری و حذف ماده 23 قرار بگیرند طبیعی است که حذف این ماده را انتخاب می کنند و ما زنان را به گذشته ای بدتر می کشانند و مطمئنا در قاموس شان لغو چندهمسری نمی گنجد، بویژه که حالا هم انتخابات مجلس نزدیک است و با لغو این ماده نه تنها هیچ سودی به زنان نرسانده و ما را به عقب بازگردانده اند بلکه حذف آن را به عنوان یک تقاضا از سوی زنان قلمداد می کنند و با آن رای برای مجلس آینده هم جمع می کنند.

و حالا ما که شعار و پز لغو چندهمسری را نمایش می دادیم چه جوابی برای زنان کشور داریم؟ و چگونه می توانیم اشتباه خود را جبران کنیم و اعتراف کنیم که همان شروط بهتر بود از حذف ماده 23 ؟ حالا چطور می خواهیم اعلام بکنیم که در این جامعه با این همه بدبختی و گرفتاری و اندک انرژی باقی مانده می توانیم ادعا داشته باشیم که به جای آن که اندک انرژی مان را برای گسترش شروط و بویژه حق طلاق زنان با حقوق کامل برای زنان ـ در صورت ازدواج مجدد مرد ـ می گذاشتیم، آمدیم و با یک شعار غیرواقعی و مثلا پیشرو که تحقق آن نه در توان ما بود و نه در ظرفیت این مجلس محافظه کار، سبب شدیم که وضعیت زنان را به یک پله عقب تر بکشانیم؟ و تازه برای این مجلسیان کاراکتر همراهی با تقاضاهای زنان بخریم؟ واقعا این چیزی بود که زنان تحصیلکرده مملکت می خواستند؟ یا این شعاری که تعدادی از فعالان جنبش زنان سر دادند آیا به جای کمک به منافع زنان در ضربه زدن به منافع آنان کمک نکردند؟ و آیا لازم است که این اشتباه را در برخی سایت های زنان با تیتر زدن، بیاییم و ماست مالی بکنیم؟(1)

حتما و حتما و حتما یکی از خواسته های زنان لغو قانون چندهمسری است ولی در برابر لایحه ای که نوشته شده و در حال تصویب در مجلس محافظه کاران است آیا واقعا به جای درخواست گسترش شروط این ماده به نفع زنان، باید شعار لغو کامل چندهمسری داده می شد؟ که حالا به اینجا برسیم که مجلسیان ادعا کنند که خواسته فعالان حقوق زن را برآورده کرده اند!! و دیگر در قانون، چندهمسری به طور واضح وجود ندارد که مثلا به غرور ما زنان تحصیلکرده بربخورد؟

در این خصوص جا دارد که کنشگران حقوق زن از خودشان بپرسند که غرور و جایگاه فردی آنها مهم تر است یا منافع زنانی که الان بدون وجود هیچ قانونی، مردان شان می توانند چند همسر اختیار کنند؟ همه ما خوب است که امروز کمی به خودمان و آنچه که به نفع مجلسیان کرده ایم نگاه بکنیم و به جای آن که تنها به جایگاه شخصی خودمان اهمیت بدهیم به منافع زنان با دلسوزی بیشتر نگاه بکنیم… مادرم حق داشت و ما فقط به فکر خودمان بودیم و به جای آن که کل زنان را نگاه کنیم فقط خودمان و دو نفر اطراف مان را نگاه می کنیم و آن را ملاک می گیریم.

پانوشت:

1- متاسفانه در برخی از سایت های زنان هم برای خبر حدف ماده 23 تیتر زده اند «رای مجلس، حذف چندهمسری مردان در لایحه حمایت از خانواده». این خبر را هم از سایت مردمک زده اند ولی سئوال این است که اگر سایت های مردان چنین تیتری بگذارند، می گوییم مرد هستند دیگر، و در مورد مسئله زنان دقت ندارند ولی این که فعالان جنبش زنان همان تیتر را تکرار کنند و مسئله به این واضحی را درک نکنند که حذف ماده 23 به معنی حذف چندهمسری نیست و چنین تیترهایی صرفا برای تبلیغ به نفع مجلسیان برای رای آوردن است، خیلی جای سئوال دارد.