سایت زیگ زاگ: دست همدیگر را گرفته اند و با عجله به سمت غرب خیابان شهید اندرزگو (فرمانیه) در حرکتند. هر از گاهی دختر کوچک تر که به نظر بیست و سه ساله می رسد سرش را بر می گرداند و با نگرانی، پشت سرش را نگاه می‌کند و هر بار دختر بزرگ تر دستش را می کشد و زیر لب غر می‌زند که «پشت سرت را نگاه نکن، تندتر راه بیا.»
نرسیده به سر خیابان با چند زن جوان مواجه می‌شوند. بدون این که به آن ها نگاه کنند طوری که تنها صدایشان برای این گروه کوچک قابل شنیدن باشد، می‌گویند: «گشت ارشاد همه را گرفت، برگردید.»
«فعالان جنبش زنان» در ایران، ۲۲ خرداد هر سال را (که به حمله نیروی انتظامی در ۲۲ خرداد سال ۱۳۸۵ خورشیدی به تجمع زنان در میدان هفت تیر و دستگیری برخی از فعالان حوزه زنان اشاره دارد) روز «هبستگی زنان ایران» نامگذاری کردند. با گذشت سه سال از وقوع این حادثه همچنان این روز برای فعالان جنبش زنان به روزی حادثه آفرین مبدل شد.
امسال برخلاف سال‌های پیشین، فعالان جنبش زنان تصمیم گرفتند گردهمایی به همین مناسبت در محیطی سر بسته (گالری راه ابریشم واقع در خیابان شهید اندرزگو) و در روز پنچ‌شنبه ۲۳ خرداد برپا کنند. قبل از برپایی مراسم ناگهان زمزمه هایی مبنی بر ممانعت نیروی انتظامی از برگزاری گردهمایی در این گالری شنیده می شد.
توقف پنچ ماشین «ون» سبز و سفید گشت ارشاد مقابل گالری، حضور پر تعداد ماموران نیروی انتظامی در قسمت های مختلف خیابان فرمانیه و تردد ماشین‌های نیروی انتظامی در خیابان‌های اطراف از جمله نشانه های وضعیت غیرعادی منطقه بود. با توجه به پخش گسترده خبر برگزاری همایش و دستور لغو ناگهانی آن از سوی نیروی انتظامی بسیاری از اشخاصی که تصمیم داشتند دراین مراسم شرکت کنند در جریان این خبر قرار نگرفتند. با این حال، لغو ناگهانی مراسم باعث شد تا چند تن از فعالان جنبش در مقابل محل برگزاری همایش گردهم آیند تا خبر را به کسانی که بی‌اطلاع از این اتفاق برای شرکت در همایش آمده‌اند منتقل کنند.
هنوز چند لحظه از مستقر شدن آنها جلوی در ورودی گالری نگذشته که ماموران نیروی انتظامی هشت تن از آنان (نفیسه آزاد، آیدا سعادت، ناهید میرحاج، سارا لقمانی، جلوه جواهری، عالیه مطلب‌زاده، ژیلا بنی‌یعقوب و فریده غائب) را بازداشت می کنند. بلافاصله خبر دستگیری ها به نسرین ستوده (وکیل تعدادی از فعالان زن) داده می شود. وی برای پیگیری وضعیت موکلانش به ماشین های گشت ارشاد واقع در محل مراجعه می‌کند اما بلافاصله خود او نیز بازداشت شده و هر 9 نفر به بازداشتگاه وزرا منتقل می شوند.
اما برخی از فعالان جنبش پس از لغو گردهمایی تصمیم گرفتند با گروهی از شرکت کنندگان که از راه‌های دور آمده‌اند چند ساعتی در دامنه کوه «دار آباد» بگذرانند و در قهوه‌خانه‌ای دنج، گرد هم آیند. این گروه نیز با وضعیت مشابه خیابان فرمانیه مواجه می‌شوند؛ ابتدای خیابان «کاشانک» تا دامنه کوه حضور ون های گشت ارشاد و زنان و مردان نیروی انتظامی برای رهگذاران به شکل محسوسی جلب توجه می کرد.
«منصوره شجاعی» یکی از فعالان حوزه زنان با بیان این مطالب، وضعیت دارآباد را این چنین شرح می‌دهد: «در بین راه از یکی از این تعداد پرشمار مامورانی که در رفت و آمد بودند، پرسیدم امروز اینجا چه خبر است؟ مامور نیروی انتظامی با جدیت جواب داد: «برای طرح مبارزه با اراذل و اوباش آمده‌ایم.» با تعجب از او پرسیدم: «اراذل و اوباش در کوه؟» گفت: «بله مطلع شدیم قرار است امروز در کوه جمع بشوند.»
تعدادی از صندلی های قهوه خانه هم از ماموران نیروی انتظامی پر شده است. «منصوره شجاعی» با اشاره به این مطلب، آن چه «نابردباری مجموعه حاکمیتی» می نامد را سرزنش می کند : «ما تنها قصد داشتیم این جا در دامن طبیعت، در کوه دور هم جمع شویم و در این مورد با همدیگر صحبت کنیم که چرا حتی زمانی که ما تصمیم می‌گیریم مراسم سخنرانی فرهنگی داشته باشیم با خشونت با ما برخورد می‌شود؟ به مدیر قهوه‌خانه هم می گویند اگر امروز بیش از چهار زن در مغازه‌اش جمع شوند کسب و کارش را تعطیل می‌کنند.»
ساعت حدود یک بامداد جمعه ۲۴ خرداد، 9 نفر فعالان جنبش زنان با قید ضمانت آزاد می‌شوند با این شرط که هر زمان نیاز شد دوباره خودشان را معرفی کنند. نسرین ستوده، وکیل پایه یک دادگستری که به همراه هشت تن دیگر ساعاتی را در بازداشت به سر برده این بازداشت‌ها را غیر قانونی می‌داند: «این بازداشت به کلی غیرقانونی بود چون اساسا تجمعی وجود نداشت ضمن اینکه اگر تجمعی هم بود به موجب اصل بیست و هفت قانون اساسی باز هم قانونی بود.»
نسرین ستوده با اشاره به این نکته که پس از انتقال به بازداشتگاه وزرا اولین بازجویی در حدود ساعت دوازده نیمه شب انجام شد اتهام وارده از سوی بازجو‌ها را «عضویت در جنبش زنان فمینیسم» بیان می‌کند: «اساسا این عنوان یک عنوان مجرمانه نیست اما من از آن ها خواستم کلمه فمینیسم را به دلیل چند پهلو بودن واژه معنا کنند. اعلام کردم چنانچه مدنظر آقایان از فمینیسم اعتراض به دیه نابرابر، سهم ارث نابرابر، قصاص نابرابر و… باشد من فمینیسم هستم.»
وکیل جنبش زنان رفتارهای بعدی ماموران بازداشتگاه را نیز خلاف قانون می‌داند: «بعد از بازجویی، ضامن های ما را خواستند و از آن ها تعهد گرفتند که هر زمان ما را احضار کردند حاضرمان کنند، اما باز در آخرین اقدام هم ماموران بازداشتگاه وزرا دست به یک عمل غیرقانونی زدند؛ تمام مدارک هویتی افراد بازداشت شده و ضامنین را گرفتند بی آنکه حتی به یکی از آنان رسید بدهند. اولا مطابق با قانون ماموران نیروی انتظامی حق اخذ وثیقه را ندارند و دوما هر ماموری به هر دلیلی وثیقه بگیرد باید رسید بدهد.»
نسرین ستوده که در آخرین لحظات قصد داشت ضمانت ضامنش را نپذیرد دلیل این عمل خود را این گونه توضیح می‌دهد: «پس از این که غیر قانونی بودن رفتار ماموران بازداشتگاه را گوشزد کردم، و نتیجه ای حاصل نشد، اعلام کردم با توجه به این رفتار مدارک ضامن من را پس بدهید، زیرا من تصمیم گرفتم امشب در بازداشتگاه بمانم اما ماموران گفتند که این ممکن نیست و به نوعی مرا از بازداشتگاه بیرون کردند.»
در حالی که چند نفر از ضامنان و افراد نزدیک به برخی از این نه فعال جنبش زنان در انتظارند تا آن ها را آزاد ببینند چند خانواده که به دور از هر هیاهویی یک شب آرام را در پارک ساعی سپری کرده‌اند به سمت ماشین های شان که کمی پایین تر از در بازداشتگاه وزرا پارک شده می‌آیند.
مرد میانسالی که پدر یکی از خانواده ها به نظر می رسد به دخترش نگاه می‌کند: «ببین الکی الکی چه دردسری برای خودشان و خانواده‌های بیچاره‌شان به راه انداختند. یکی نیست به این زن ها بگوید قانون خدا و پیغمبر که این همه چون و چرا ندارد؟! شما با این کارها فقط خودتان را به دردسر می‌اندازید.»
با وجود این، برخی فعالان جنبش زنان از جمله نسرین ستوده رفتارهای افراطی مجموعه حاکمیت را یکی از عوامل پیشبرد اهداف جنبش زنان در ایران ارزیابی می کند: «عملکرد های حاکمیت بیش از کارهایی که فعالان انجام می‌دهند به پیشبرد اهداف جنبش زنان کمک می کند. مثلا در حالی که ما فکر می کردیم بزرگداشت امسال برای روز بیست و دوم خرداد بدون مراسم خاصی سپری خواهد شد با بازداشت من و هشت تن دیگر عملا دیدیم که دوباره بیست و دوم خرداد دیگری آفریده شد در حالی که اگر این بازداشت ها صورت نمی گرفت امسال بدون هر سر و صدایی این سالگرد به پایان می رسید.»
+ There are no comments
Add yours