رادیو زمانه (فروغ.ن.تمیمی):محمد در اغما! این عکس آدم را میخکوب می‌کند. عکسی از محمد بوآ عزیز، جوان تونسی که در دسامبر گذشته خود را آتش زد. او مانند یک مومیایی باندپیچی شده و رئیس‌جمهور سابق در حال عیادت از اوست.محمد قبل از مرگ دو هفته در بیمارستان بستری بود. داستان تلخ زندگی و عکس‌های دلخراشی که یکی از اقوامش از او در فیس‌بوک منتشر کرد، زمینه‌ساز یک قیام ملی در تونس شد.
مردم برای احیای دموکراسی و عدالت به‌پاخاستند؛ قیامی که به «انقلاب یاسمین» معروف شده است.در عکس دیگری مادر و خواهر محمد را می‌بینیم که خسته از ازدحام ژورنالیست‌ها جلوی در خانه‌شان ایستاده‌اند. خواهر محمد می‌گوید کاش کسی به داد برادرم رسیده بود، تا او از فشار ظلم و بی‌عدالتی خودسوزی نمی‌کرد. محمد سخت کار می‌کرد و تنها نان‌آور خانواده‌اش بود.
حکومت خودکامه، سانسور، بحران اقتصادی و بی‌کاری فراگیر در میان جوانان زمینه‌ساز تشدید نارضایتی مردم در تونس شد.سرکوب خونین تظاهرات، باعث کشته شدن ده‌ها نفر در هفته‌های اخیر، مقاومت مردم، سقوط دولت و سرانجام فرار رئیس‌جمهور و خانوادهی او به عربستان سعودی شد.در خبرها آمده بود که همسر رئیس جمهور سابق تونس زین‌العابدین بن علی، لیلا طرابلسی بیش از بقیه‌ی قدرتمندان مورد نفرت مردم بود.
گفته شده است که این خانم هنگام فرار ۴۵ میلیون یورو شمش طلا با خود برده و از موقعیت خود به عنوان بانوی اول مملکت سوء استفادههای زیادی کرده است.اخبار مربوط به زندگی لیلا طرابلسی بسیار ضد و نقیض‌اند. از او به عنوان یک فعال اجتماعی و مدافع حقوق زنان نام می‌برند که فعالیت های زیادی در زمینه‌ی آگاهی‌رسانی، رفع تبعیض و خشونت علیه زنان کشورش انجام داده و هم او را به سوء استفاده از قدرت و فساد مالی متهم کرده‌اند.
لیلا تنها دختر درس‌خوانده از خانواده‌ای با ده پسر بود و پس از ازدواج با زین‌العابدین بن علی به عنوان بانوی اول کشور قدرت و نفوذ زیادی پیدا کرد.لیلا در رشته‌ی ادبیات درس خوانده بود. در جوانی مغازه‌ی سلمانی داشت و در همان‌جا با زین‌العابدین بن علی آشنا شد.
او مدیر سازمان زنان عرب بود و یک‌بار هم از طرف «روزنامه‌ی خاورمیانه» چاپ لندن به عنوان یکی از پنجاه عرب بانفوذ و تاثیرگذار دنیا انتخاب شد.در یکی از اسناد منتشر شده‌ی ویکی لیکس از زبان سفیر امریکا در تونس رابرت گادک Robert Godec درباره‌ی سوء استفاده‌ی لیلا از موقعیت خود و تقسیم مشاغل مهم تجاری و دولتی بین فک و فامیلش می‌خوانیم.
به عقیده‌ی سفیر امریکا خانوادهی تازه به دوران رسیده و مافیایی لیلا بخشی از بودجه‌ی مملکت را به خود اختصاص داده بودند و حسابی پشت خود را بستند.زندگی لوکس و تشریفاتی لیلا و خانواده‌اش و سوء استفادههای متعدد داماد رئیس جمهور از موقعیت فامیلی خود یکی از دلایل نفرت مردم از حکومت بود.
لیلا و زین‌العابدین بن علی حالا به عربستات صعودی پناهنده شده‌اند.
درخبرها آمده بود که زن‌های تونسی با شیندن خبر فرار لیلا و رئیس جمهور به عربستان کلی خندیده‌اند.آنها می‌گویند لیلا که یکی از مخالفان سر سخت حجاب بود، حالا در تبعید باید دوباره باحجاب شود.تونس هم مانند اکثر کشورهای در حال توسعه با مشکلات متعددی از قبیل رشد ۳۰درصدی نرخ بی‌کاری، عدم توزیع عادلانه‌ی ثروت و رکود اقتصادی دست به گریبان است. با این همه این کشور در زمینه‌ی پیشبرد حقوق زنان و تصویب قوانین پیشرو به نفع آنان در جهان عرب یک نمونه و زبانزد همگان بود. در سال‌های اخیر موقعیت اجتماعی زنان تونسی در مقایسه با سایر کشورهای عربی پیشرفت بیشتری داشته است.
تونس ده میلیون جمعیت دارد و صاحب بزرگ‌ترین اتحادیه‌ی سراسری زنان با 50 هزار عضو در جهان عرب است. اتحادیه‌ی زنان این کشور در شهر و روستا فعال و در ارتباط تنگاتنگ با جنبش دانشجویی و کارگری این کشور است. ده‌ها زن تونسی در سازمان‌های بین‌المللی مشاغل مهمی برعهده دارند.حبیب بورقیبه، اولین رئیس جمهور تونس پس از مبارزه برای استقلال این کشور بود. در زمان زمامداری او قوانین متعددی به نفع زنان تصویب شد. سیاست‌های بورقیبه را در زمینه‌ی برابری جنسیتی اغلب با فعالیت‌های کمال آتاتورک در ترکیه مقایسه می‌کنند.
تونس اولین کشور عرب‌زبان بود که زن‌ها و مردان را در برابر قانون مساوی اعلام کرد. این قانون از زمان استقلال این کشور در سال ۱۹۵۶به قوت خود باقی است.پس از تونس، دو کشور الجزایر و مراکش هم در این زمینه به اصلاحات متعددی به نفع زنان اقدام کرده‌اند. تونس، از معدود کشورهای اسلامی است که «کنوانسیون رفع تمام انواع تبعیض علیه زنان» سازمان ملل را بدون قید و شرط پذیرفته است.
اصلاحات در زمینه‌ی قوانین ازدواج باعث کسب برابری بیشتر برای زنان تونسی شده است. مثلاً از سال ۱993 زن و مرد در چهارچوب زناشویی از حقوق یکسان برخوردارند. تا قبل از تصویب این قانون فرزندان پس از طلاق تحت سرپرستی پدر قرار داشتند، اما قانونگزاران با اعتقاد به یکسان بودن منزلت پدر و مادر سرپرستی خانه و فرزندان را مشروط به سرپرستی مشترک والدین دانستند. در قانون جدید برابری جنسیتی در خانواده تامین شده است.
بر طبق قانون زنانی که از همسران خود جدا شده‌اند از مستمری، حقوق بی‌کاری و تامین اجتماعی برخوردارند.سن قانونی برای ازدواج دختران در تونس ۱۷سال است، اما میانگین رسمی ازدواج اکثریت دختران ۲۵سال است و رضایت آنها در ازدواج باید از طرف یک مشاور رسمی اعلام و ثبت شود. قوانین شرعی در مورد تعدد زوجات در تونس لغو شده و چندهمسری ممنوع است.
آگاهی‌رسانی و کار فرهنگی درباره‌ی اهمیت استقلال اقتصادی زنان و داشتن فعالیت شغلی در این کشور در رشد درصد زنان شاغل موثر بوده است.چهار وزیر زن تاکنون در این کشور به وزارت انتخاب و تعداد قابل توجهی از زنان در سمت مدیران ارشد ادارات دولتی مشغول به کارند.
درصد زنان شاغل در این کشور در مقایسه با کشورهای دیگر عربی بالاست. حدود ۲۳درصد از نمایندگان پارلمان در تونس از زنان تشکیل شده است. در رسانه‌ها ۵۱درصد از مشاغل را زنان اشغال کرده و نزدیک به ۵۰درصد کادر آموزشی متوسطه و عالی را پوشش داده‌اند و ۷۲درصد از شاغلین در وزارت بهداری این کشور هم زنان هستند.
به گفته‌ی صاحب‌نظران جامعه‌ی تونس در زمینه‌ی کار فرهنگی، آزادی زنان و تغییر نگاه مردسالارانه‌ی جامعه به موضوع برابری جنسیتی موفق بوده است و زنان این کشور در مقایسه با کشورهای همجوار از آزادی فردی و اجتماعی بیشتری برخوردارند. در تونس زنان در انتخاب پوشش آزادند.
+ There are no comments
Add yours