مدرسه فمینیستی: روز دوشنبه 14 مرداد کنفرانس مطبوعاتی در اعتراضی به لایحه حمایت از خانواده با حضور فعالان جنبش زنان، شخصیت های سیاسی و احزاب در کانون مدافعان حقوق بشر برگزار شد.
در این نشست که نرگس محمدی سخنگوی کانون مدافعان اجرای آن را بر عهده داشت با اشاره به اینکه حضور اساتیدی چون عباس امیر انتظام، ابراهیم یزدی، سیمین بهبهانی و دیگر بزرگان در این جمع نشانه اهمیتی است که گروه های سیاسی در اعتراض به لایحه حمایت از خانواده دارند و از خانم عبادی خواست تا به عنوان اولین سخنران برنامه را آغار کند.
شیرین عبادی بر لزوم موضع گیری صریح مردان سیاسی در مقابل تصویب لایحه حمایت از خانواده اشاره کرد و گفت این لایحه تنها ناظر بر زنان نیست. چرا که قانون دوباره و سه باره است که به زنان ظلم می کند و نباید تصور کنیم تنها زنان هستند که باید نسبت به این لایحه معترض باشند. قانون بد، جامعه را به انحطاط می کشاند. فرقی نمی کند گروهی در قانون برنده باشد و گروهی دیگر بازنده چرا که در نهایت این جامعه است که بازنده اصلی است.
عبادی خاطر نشان کرد به این دلیل از مردان سیاسی دعوت کرده ایم و خو استه ایم واکنش نشان بدهند که معتقدیم این قانون به افراد شریف جامعه توهین می کند و باعث تزلزل بنیان خانواده است. آیا مردان ما معتقدند این گونه باید باشد؟ آیا هر مردی به صرف آنکه توانسته است با انجام چند معامله متمول شود حق دارد چند زن اختیار کند؟ مردی که هنوز زن دوم نگفته چطور می خواهد عدالت خود را اثبات کند؟ بی شک این شرط از قانون ساکت باقی خواهد ماند و تنها شرط تمکن مالی است که به او اجازه می دهد زنان متعدد اختیار کند؟ مسئله فقط این نیست که زن نمی خواهد هوو داشته باشد مسئله این است که با این قانون خانواده و جامعه به کجا کشیده خواهد شد؟ عبادی از مردان سیاسی خواست در مقابل این لایحه واکنش نشان بدهند.
وی در ادامه سخنرانی خود به این مسئله اشاره کرد که نمایندگان کمیسیون حقوقی مرتب می گویند این لایحه هیچ اختلافی با اسلام ندارد بنابراین تصویب آن بلامانع است. و عبادی اشاره کرد که ما از جنبه فقهی قضیه نمی توانیم صرف نظر کنیم. آیا واقعا اسلام چنین می گوید یا عده ای عقاید خود را به نام اسلام می خواهد قانونی کنند؟ نقد یک حکومت فقط از طریق به چالش کشیدن قانون های آن حکومت صورت می گیرد. ما قانون را از این جهت نقد می کنیم که حکومت ها ایدئولوژی و عقاید خود را از طریق قانون اجرایی می کنند. ما امروز لایحه حمایت از خانواده را نقد می کنیم چون نگاه حکومت به انسانیت و خانواده در آن هویداست. در قانون اساسی آمده است قوانین باید استحکام خانواده را منجر شوند آیا لایحه حمایت از خانواده به استحکام خانواده اندیشیده است؟
نرگس محمدی فتوای صانعی در خصوص اجازه زن اول برای ازدواج مرد را خواند. بر اساس نظر آیت الله صانعی ازدواج دوم مرد بدون اجازه زن اول حرام است.
ابراهیم یزدی به ایات سوره نسا اشاره کرد که گرچه در این سوره گفته شده است می توانید تا چهار همسر اختیار کنید اما در ادامه بلافاصله آمده است شما هرگز نمی توانید عدالت را رعایت کنید. یزدی گفت شرط عدالت تنها به معنای رفتار عادلانه مالی نیست. اتفاقا در ازدواج موفق مادیات دخالت چندانی ندارد مسائل مهمتری برای ایجاد بهداشت روانی در خانواده وجود دارد که با پول میسر نمی شود. یزدی همچنین به این نکته اشاره کرد که نمی توان جامعه پیچیده امروز را با 1400 سال پیش مقایسه کرد مدینه در آن زمانی که این آیه نازل شده است فقط 1200 خانوار داشته و به هیچ وجه قابل مقایسه با جامعه کنونی نیست. و افرادی که اینچنین نظر می دهند توان فهم پیچیدگی های جامعه کنونی را ندارند. یزدی همچنین به مورد عدم لزوم ثبت ازدواج موقت در لایحه اشاره کرد و صیانت حقوقی فرزندان حاصل از این نوع ازدواج ها را در مخاطره دید.
وی گفت در حال حاضر زنان ایرانی که با مردان افغان ازدواج می کنند به فرزندان آنها شناسنامه داده نمی شود و نمی توانند فرزندان خود را به مدرسه بفرستند. حال اگر ازدواج ثبت هم نشود آینده این زنان و کودکان چه خواهد شد؟ یزدی از فعالان زن خواست به موازات رسیدگی به حقوق زنان به حقوق کودکان نیز بپردازند. از طرفی بسیاری از نمایندگان در مورد لایحه روشن نیستند و لازم است با تک تک نمایندگان وارد گفتگو شد . یزدی گفت حرکت هایی مانند کمپین یک میلیون امضا به تنهایی کافی نیست و در جامعه سنتی مردسالار ما باید کار توضیحی نیز انجام دهیم. وقتی بتوان چند فتوا مانند فتواهای محکم و قاتع آیت الله صانعی داشت در حقیقت توپ را به زمین حریف انداختن است. آنها ادعا می کنند آنچه ما می گوییم عین اسلام است و حال با فتوایی چنین محکم به آنها می گوییم خیر آنچه شما می گویید حرف اسلام نیست.
سیمین بهبهانی سخنران بعدی نشست بود که گفت زنان بیش از صد سال است برای احقاق حقوق خود مبارزه می کنند و مجلس هشتم می خواهد یکباره همه آنها را ببلعد. سوره نسا صراحتا می گوید شما هرگز نمی توانید عدالت را رعایت کنید. این جمله نص صریح قران است و لایحه حمایت از خانواده امریست ضد شریعت و ضد قانون. بنابراین باید به کلی تحریم شود و اگر ما ادعا می کنیم که در یک کشور اسلامی هستیم که من فکر می کنم این طور نیست وظیفه تک تک ما ایرانی هاست که تا حد جان با این قانون مبارزه شود.
یوسفی اشکوری سخنران بعدی بود که به دلیل مبارزات اجتماعی اش از لباس روحانیت خلع شده بود و به مزاح در ابتدای سخنان خود گفت چون دیگر خطر خلع لباس هم نیست راحت تر سخن می گویم. وی نقل کرد که زمانی که در مجلس اول نماینده بوده است و قرار بوده است قانونی در خصوص زنان شاغل تصویب شود که برای رسیدگی به امور خانه ساعات کمتری را در محل کار خود باشند . زنی از رامسر برای من نامه ای نوشت وبه اعتراض به وضعیت زنان گفت “وقت کار حسن برار (برادر) وقت مزد حسن دزد”. زمان انقلاب که دوشادوش شما در صحنه بودیم وجنگیدیم برادرتان بودیم و حالا که وقت مزدمان شده دزد شده ایم؟ در مورد زنان در این سی سال مدام از حسن برار دور شده ایم و به خسن دزد نزدیک.این روزها از شعار مردازدامن زن به معراج می رسد رسیده ایم به در پستو کردن زنان و کاستن روزافزون حقوق زنان ایرانی.
اشکوری با اشاره به بیانیه ملی مذهبی ها گفت در این بیانیه به خوبی اشاره شده است که این لایحه فاجعه است. این لایحه نه تنها دستاورد 100 سال مبارزه برابر خواهی را پایمال می کند بلکه از اصل قانون اساسی که تاکید بر استحکام خانواده دارد نیز دور می شویم. اشکوری گفت این لایحه، لایحه فروپاشی خانواده است. چند همسری همیشه بوده است اما امری تقبیح شده از نظر عموم مردم است و هیچ گاه رواج نیافته چند همسری امری بوده است که در بین عده خاصی از مردان جامعه رواج داشته افرادی که از منزلت اجتماعی خاصی برخوردار بوده اند و تمکن مالی داشته اند مانند شاهان یا در بین روحانیون و سیاسیون و بازارایان. این امر آنها همیشه از طرف عموم جامعه منفی تلقی می شده و ارزش نبوده است چند همسری را ضعف این مردان می دانسته اند. انچه من از اسلام می فهمم اساس خانواده بر تک همسری است. وی به نقل از یکی از دست اندرکاران گفت وجدان عصر ما تعدد زوجات را توهین بزرگ به زنان است و همچنین به مردان وبه اساس خانواده. وضع مالیات بر مهریه هم که شاهکار لایحه است ظاهرا نیت آقایان خیر بوده است اما به دنبال ریشه های بالا رفتن میزان مهریه نیستند. آقایان نه به فقه سنتی عمل می کنند نه به حقوق بشر. حتی اگر بر اساس فقه سنتی هم پیش بروند اساسا گرفتن مالیات حرام است چه برسد وضع مالیات برای مالی که هنوز رد و بدل نشده است. نمی توانند بگویند لایحه شان حکم خداست و حرف اسلام است. مردم به حکم خدا کاری ندارند به قانونی که شما وضع می کنید با آن کار دارند و حق دارند اعتراض کنند. این لایحه فاجعه است و دود
آن هم به چشم اسلام می رود و هم مسلمانان و هم مسئولان و مردم.
رخشان بنی اعتماد سخنران بعدی بود که از زیر پوست شهر گفت. او پرسید که در زیر پوست شهر چه می گذرد درزیر پوست شهر به جای حمایت های اجتماعی از نهاد خانواده با مشروعیت بخشیدن به موقعیت های بحران زا و ناهنجار سعی در از هم پاشیدگی خانواده و نقض حقوق همه افراد دارند.
رخشان بنی اعتماد خطاب به پدرانی که بدون توجه به آینده دختران خویش این لایحه را تایید میکنند گفت که : آیا به فکر ضربه ها و صدماتی که بردخترانتان به سبب این لایحه در زندگی آینده شان خواهد خورد هستید؟
نرگس محمدی آخرین فتوای ایت الله صانعی را که در خصوص وضع مالیات بر مهریه صادر کرده بود را قرائت کرد. بر اساس نظر ایشان وضع مالیات بر مهریه حرام است.
عباس عبدی نیز معتقد بود نمی توان بر اساس اسلام برای شروط ازدواج قانون وضع کرد ازدواج قرار دادی است که طرفین باید آزاد باشند تا خودشان شروط لازم را بر آن وضع کنند. نمی توان یک الگوی مشترک و ثابت برای همه خانواده ها و فرهنگ ها در ایران پیاده کرد. فرهنگ زندگی مشترک در شهر و روستا یکسان نیست و نمی توانیم به همه افراد بگوییم چگونه باید زندگی خود را شروع کنند.
منصوره شجاعی سخنران بعدی برنامه بود که سخنان خودرا اینگونه آغاز کرد: لابد حسن تصادفی است که امروز 14 مرداد سالگرد انقلاب مشروطیت ونیز سالگرد خاموشی قمرالملوک وزیری، زبان آوازین اعتراض به جامعه مردسالار بابرگزاری نشست کانون مدافعان حقوق بشر در اعتراض به لایحه ضد مدنی، صد زن و صدخانواده مصادف شده است، تا که امروز که بیش ازصدسال از آغاز مدرنیته در ایران می گذرد به تلخی و درد یادآور شویم که پاسخ تلاش صدساله زنان در همپایی و همراهی بامردان در ایجاد استقلال و مدنیت کشورشان این است که هنوز چونان کنیز و برده و سفیه و صغیر فرض می شوند.
منصوره شجاعی درنقد لایحه وتاثیر آن برخانواده گفت: امروز قانون گذاران ما سرنوشت خانواده های ایرانی را با لایحه ای ظاهرا به نام “حمایت از خانواده ” و در واقع با هدف فروپاشی خانواده و هتک حرمت به زنان رقم می زنند. و نمی دانند که نه امروز، نه دیروز و نه هیچ روز دیگری زنان خاموش نمی مانند و نیز نمی دانند که هرگام عناد ورزانه بر علیه زنان موجب پیوندهای مستحکم تر و مستدل تر میاین یکایک اعضای جنبش حقوقی وبرابری خواهانه ما در مقابل چنین تبعیض ها و نابرابری ها خواهدشد.
وی سپس با اشاره به تنگناهای اقتصادی که بیشتر متوجه جوانان کشور شده است و تاثیراقتصادی این لایحه چنین گفت : اینک مردان ثروتمند و عموما یک شبه ثروتمند شده دراقتصاد بیماراین کشور، در هیبت ناجیان اخلاق، معیشت و امنیت جامعه ظاهر شده اند تا حتی حق ازدواج و همسرگزینی را از جوانان کشور سلب کرده و در زمره مایملک خویش سازند.
واینک زنان جوان و توانمند کشور همچون کنیزکان وبردگانی نالایق فرض شده اند که تنها راه تامین معیشت و حفظ اخلاقیات و امنیت اجتماعی اشان ازدواج به عنوان زن دوم ، سوم و چهارم مردان متمولی است که تنها به دلیل توزیع ناعادلانه ثروت در کشور حتی ازدواج رابه امری طبقاتی بدل کرده اند
احمد زید آبادی به دنبال انگیزه های پنهان وضع این لایحه بود او معتقد بود از زمانی که فقهایی مانند ایت الله صانعی به دنبال برابری حقوقی زن و مرد فتوا هایی را صادر کردند آقایان نگران شدند به این فراست اقتادند که با قانونی کردن تعدد زوجات این امر را تثبیت کنند و بتوانند اینگونه در مقابل تفکر دینی که به دنبال برابری است بیاستند . زید ابادی گفت چند همسری در اسلام نه امری واجب است نه مستحب در بالاترین حالت امری مباح است چه نیازی هست که امر مباح را به صورت قانون در بیاوریم . دست در بینی کردن هم مباح است ایا باید قانونی شود؟
اگر اینگونه باشد ما آیه ای در منع برده داری نداریم همان طور که در تکریم برده داری آیه ای وجود ندارد. مطمئنا آقایان به خاطر فضاحت بالای آن است که جرات نمی کنند برده داری را قانونی اعلام کنند والا این کار را می کردند . زید آبادی سپس از این زاویه به ماده 23 نگریست که شاید یکی از دلایل وضع این ماده آن یاشد که در بین نوکیسه گان حکومتی که یک شبه به مقام و نان و نوایی رسیده اند امر صیغه به قدری زیاد شده است که به عنوان یک معضل بین مردان دولتی در آمده و شاید با این قانون می خواهند تا حدودی مسئله صیغه در بیم مسئولان را کنترل کنند و بخواهند حداقل با دادگاه و قاضی رو در رور شوند . در هر صورت چند همسری یک امر نابهنجار است و امر منفی را در قانون به رسمیت شناختن تبعات منفی بسیار دارد.
زید آبادی با لحنی صمیمانه و صادقانه به زندگی پدر و مادر خود اشاره کرد که زمانی که پدرش تمکن مالی داشت همسر دوم اختیار کرد و پس ازمدتی تمکن مالی خود را از دست داد دیگر نه مادرم روی خوش در زندگی دید نه نامادری ام نه پدرم ونه ما که فرزندان آن خانه بودیم. چند همسری به زیان فرزندان خانواده است آسیبی که به آنها می رسد بسیار جدی است. زید آبادی به شرط لزوم تمکن مالی مرد در قانون اشاره کرد و گفت نمی توان به تمکن مالی مرد اطمینان داشت و همراه در همان وضعیت مطلوب باقی نمی ماند. او گفت که این لایحه نتجیه نفهمی محض است و هیچ شانسی برای تصویب شدن ندارد به دلیل همه اعتراضاتی که از سوی فعالان زن در حال انجام شدن است.
شادی صدر سخنران بعدی بود که گفت آیا همه دلیل مخالفت ما با لایحه بحث چند همسری و مالیات بر مهر و ثبت نشدن ازدواج موقت است؟ قطعا با این همه اعتراض این چند ماده از لایحه حذف می شود اما مسئله فقط این نیست. به گفته او موج اعتراضات گسترده در بین زنان و مردان حتی از طیف اصول گرایان به این دلیل است که این لایحه باز تولید نظام مردسالاری است نظامی که مرد را رئیس بی چون و چرای خانواده می داند که حتی امکان تفویض آن را به غیر ندارد. نظامی که به زن حق طلاق نمی دهد و این لایحه ضمیمه می شود به نظام حقوقی مردسالار موجود.
صدر دلیل دیگر اعتراضات گسترده به این لایحه را بی اعتنایی و تحقیر کردن خواست زنان دانست که صد سال است برای احقاق حقوق خود مبارزه می کنند و حال نه تنها به خواست های آنان اهمیتی داده نشده بلکه عقب گرد نیز داشته است. او لایحه را جزیی از یک پروژه بزرگ نو بنیادگرایی دانست. پروژه ایی که هدفش کنترل ذهن و جسم زنان است و لایحه تنها یک تیر از این پروژه است. نظام سهمیه بندی جنسیتی و خواست خانه نشین کردن زنان، تیر دیگر این پروژه است. طرح گسترش امنیت اجتماعی که خیلی خزنده وارد لایه های زیرین زندگی و فرهنگ مردم می شود را تیر دیگر دانست و همچنین لایحه مجازات اسلامی را که همچنان وضعیت زنان در همان موقعیت فرودست به قوت خود باقی است. صدر گفت ما باید به کل این پروژه نوبنیاد گرایی نگاه بیاندازیم و اعتراضمان را تنها به لایحه و چند ماده آن را خلاصه نکنیم.
پروین اردلان آخرین سخنران برنامه بود که گفت لایحه حمایت از خانواده مانند دیگر طرح های دولت کنترل زنان را نشانه گرفته است. اردلان گفت عرف حاکمیت از عرف جامعه ای که بر آن حکم می راند عقب تر است. وقتی 76 نفر از نمایندگان مجلس هفتم زن دوم داشته اندو لابد به مجلس هشتم نیزراه یافته اند نباید هم از آنان توقعی بیشتر از این داشت.
در پایان برنامه نرگس محمدی از ثریا عزیز پناه عضو انجمن حمایت از حقوق کودک خواست تا از منظر حقوق کودکان به این لایحه نگاهی بیاندازد و عزیز پناه گله ای از فعالان زن کرد و گفت نباید تنها به یک بعد از مشکلات و پیامد های چند همسری پرداخت. کودکان ایران در شرایط فعلی هم در خانواده های خود در رنج هستند. مورد تجاوز و تعدی پدران خود قرار می گیرند و این لایحه ظلم مضاعف بر آنان است. رواج چند همسری نه چیزی از خانواده باقی می گذارد و نه کودکان.
نرگس محمدی در پایان، نامه محبوبه کرمی را که توسط وکیلش آقای پور بابایی ارائه شده بود، خواند. محبوبه کرمی گفته بود در زندان به طور واقعی و عملی شاهد تاثیرات منفی قوانین علیه زنان هستم. اینجا می بینم که چطور قانون بد، زندگی زنها و خانواده ها را بر هم ریخته است. از اینکه در زندان هستم و از نزدیک تبعات منفی قانون را می بینم خوشحالم دیگر مطمئنم که این قوانین باید تغییر کند و راهی جز این وجود ندارد.
+ There are no comments
Add yours