زنان همگام با مردان از خطوط قرمز می گذرند

12 مرداد 1388

بی بی سی (مریم افشنگ): همزمان با چهلمین روز از کشته شدن ندا آقا سلطان، ۸۰۰ تن از فعالان جنبش زنان و فعالان مدنی خواستار آزادی فعالان جنبش زنان شدند.

در اتفاقات روزهای گذشته چه قبل و چه بعد از انتخابات ریاست جمهوری در ایران زنان پا به پای مردان در انتخابات و در تمامی تجمعات اعتراضی شرکت کردند. بسیاری از آنها مضروب و تعدادی هم دستگیر شدند. ندا آقا سلطان نیز به عنوان یکی از اولین کسانی که در درگیری های بعد از انتخابات کشته شد به عنوان نماد اعتراض مردم ایران در دنیا شناخته شد.

در بخشی از بیانیه ای که فعالان جنبش زنان منتشر کردند آمده است: “فعالان جنبش زنان از روزهای نخست اعتراض های مدنی مردمی به روند نتایج انتخابات، در کنار مردها و همصدا با آنها از حق خود سخن گفته اند. آنها در دل رودخانه هایی که در خیابان ها به حرکت در می آمد حضور داشتند. هم در قلب خیابانها بودند و هم مثل همه خشونت ها قربانی ردیف نخست.”

آسیه امینی از فعالان جنبش زنان در این باره می گوید: “گاهی اوقات از ما می پرسیدند جنبش زنان چرا به طور مشخص در این میان حضور ندارد. پاسخ من این است که جنبش زنان جدا از بدنه عمومی مردم نیست، جدا از جامعه نیست و همیشه در دل آنها حضور داشته است.”

او در ادامه می افزاید: “در تمام این مدت هم فعالان جنبش زنان در بین مردم بودند. اصلا امروز فرصت صف آرایی مستقل از مردم وجود ندارد. همه دارند با مردم حرکت می کنند. جنبش زنان هم مانند سایر جنبش های اجتماعی دیگر. اما اتفاقا تنها مشخصه جنسیتی آنها این بود که دیده می شدند. شاید شغل آدم ها و موقعیت اجتماعی شان در این حرکت ها متمایز از سایرین نباشد ولی زن را به هر صورت شما به عنوان زن می شناسید.”

در وقایع روزهای اخیر چه قبل و چه بعد از انتخابات زنان حضور پررنگی داشتند. قبل از انتخابات تشکلی به نام “همگرایی گروه ها و فعالان جنبش زنان برای طرح مطالبات در انتخابات” تشکیل شد. فعالان جنبش زنان ایران در روزهای پس از انتخابات صف آرایی مستقل از مردم نداشتند و حضور آنها و همچنین حضور دیگر زنان و دختران ایرانی در بین معترضان به نتایج انتخابات در خیابان ها، رسانه ها و بسیاری از مردم در اقصی نقاط جهان را تحت تاثیر قرار داد.

آسیه امینی در این رابطه می گوید: “شاید کسانی که حرکت آرام و هوشمندانه زنان را در این سالها ندیده و لمس نکرده اند باعث حیرتشان می شود، و از خود می پرسند این تعداد زن، این همه شجاعت و جسارت در خیابان ها چه می کند، و پاسخی هم برایش ندارند.”

او در ادامه افزود: “اما زنانی که در دل جامعه ایرانی دارند زندگی می کنند کاملا این مساله برایشان قابل لمس و باور است. آنها در این سالها این زنها را دیده اند و خود نیز جزو آنها بوده اند.”

حضور زنان در تجمعات اعتراضی نه تنها پر رنگ و قابل توجه بود که بسیاری از سنت ها را هم شکست و خط قرمزها را پشت سر گذاشت. در نماز جمعه ای که بعد از اعلام نتایج انتخابات به امامت اکبر هاشمی رفسنجانی برگزار شد تعداد زیادی از زنان در کنار مردان بدون رعایت تقدم مردان در صفوف نماز بر زنان، مراسم نماز جمعه را به جای آوردند. بسیاری از آنها بر خلاف سنت نمازگزارن سی سال گذشته بدون چادر و تنها با مانتو و روسری نماز خواندند.

از سوی دیگر در وقایع روزهای اخیر این فقط مردان نبودند که بهای اعتراضات شان را پرداختند. بسیاری از زنانی که در جمع معترضان بودند، مورد هجوم و سرکوب نیروهای امنیتی قرار گرفتند. بسیاری از آنها دستگیر و حتی قربانی هم شدند.

آسیه امینی نیز به هزینه هایی که زنان در این میان پرداخت کردند اشاره می کند و می گوید: ” در این ایام اولین زنی که خبر شهادتش دنیا را تکان داد ندا بود. ندا دختری مثل تمام دخترانی بود که در اطراف ما هستند. همه آنها می توانستند جای ندا باشند برای اینکه در آن روز ما دیدیم که چه تعداد دختر مانند ندا در خیابان است.”

خانم امینی همچنین گفت: “در شرایطی که اکثر گروه های اجتماعی امکان بیانات اجتماعی شان را نداشتند گروهی مانند مادران عزادار شکل گرفت. آنها شروع به سامان دادن این ماجرا کردند که بیاییم و برای فرزندانمان سوگواری کنیم و این سوگواری باز بیان اعتراض آمیز به شرایط شد.”

نسرین ستوده حقوقدان و از فعالان حوزه زنان درباره حضور زنان در وقایع اخیر می گوید: “ابتدا باید به فیلم هایی که پیش از این روی خبرگزاری ها مخابره شده بود که صورتهای خون آلود دختران ایرانی را نشان می داد، همچنین وضعیت فعالان جنبش زنان که مدام بین زندان و منزل در رفت و آمد بودند و مدام در فرودگاه ها ممنوع الخروج می شدند توجه کرد.”

نسرین ستوده در ادامه گفت: “یک نکته حائز اهمیت است. در تمام جنبش های مدنی ایران و همچنین انقلاب سال ۱۳۵۷ در هزینه کردن کسی با زنان مشکلی نداشت. همه آنها را به هزینه کردن تشویق می کردند و زنان در این راه پیشقدم بودند برای اینکه به شرایط بهتری دسترسی پیدا کنند. آن مرحله ای که همواره زنان نادیده گرفته شدند زمانی است که قرار بوده امتیازات ناشی از این حرکت اجتماعی به مردم داده شود. در آنجا بارها شاهد بودیم و تجربه تاریخی نشان داده زنان در این قسمت نادیده گرفته شده اند.”

خانم ستوده همچنین می گوید در اتفاقات اخیر زنان یا در تظاهرات خیابانی شرکت می کنند یا به صورت مادران، همسران و خواهران کسانی که بازداشت و یا کشته شده اند در این جنبش مشارکت دارند.

او همچنین گفت: “به دلیل نقش تاریخی و انسانی که همه جوامع بشری برای مادران قائل هستند حضور آنها و مشارکتشان در وقایع اخیر مهم است و نقش پررنگی دارند، به ویژه احساساتی که زمانی که مادری فرزندش را از دست می دهد، برانگیخته می شود.”

خانم ستوده افزود: “در موارد متعددی که منجر به شهادت افراد شد شاهد بودیم که مادران می گفتند بیش از ۴۰ روز به مراجع مختلف مراجعه کرده و عکس فرزنداش را برده و با جواب سربالای مسئولان مواجه شده بودند. این تاثر برانگیز است چرا که نه تنها قانون در این مورد نادیده گرفته شده بلکه حقوق اولیه انسانی هم در این قضیه زیر پا گذاشته شده است.”

جدا از بیانیه روز پنجشنبه، چندی پیش و در واکنش به دستگیری های پس از انتخابات نیز ۶۰۰ تن از فعالان جنبش زنان در بیانیه جداگانه دیگری خواستار پایان دادن به خشونت ها علیه مردم شدند.

در بخشی از این بیانیه نیز آمده بود: “ما، جمعی از فعالان جنبش زنان، ضمن محکوم کردن تمامی اقدامات خشونت بار و تحقیر آمیزی که در این سال ها علیه زنان و مردان ایران و در جهت سرکوب آن ها صورت گرفته است و می گیرد، با تاکید بر تداوم تلاش برای احقاق خواسته های جنبش زنان که نقش مهمی در این سال ها در افزایش آگاهی و مبارزات مدنی داشته است، همبستگی خود را با معترضان به نتایج انتخابات اعلام می داریم، و خواستار آزادی بی قید و شرط بازداشت شدگان روزهای اخیر، و تامین وتضمین آزادی های مدنی و سیاسی در ایران هستیم.”

بسیاری معتقدند حضور زنان در خیابانها به دنبال اعتراضاتی که پس از اعلام نتایج انتخابات بحث برانگیز ریاست جمهوری انجام شد جامعه‌ مدنی را به حرکت درآورد و مشوق، اطمینان‌دهنده و امیدوارکننده برای کسانی بوده که در این تظاهرات خیابانی شرکت کردند.

مطالب مرتبط

+ There are no comments

Add yours