استانداردسازی ازدواج در سازمان‌ملی جوانان: آدم‌هایی که حق ازدواج دارند؛آدم‌هایی که حق ازدواج ندارند

22 اسفند 1388

ایلنا: سازمان ملی جوانان، متولی امور جوانان است و وظیفه دارد سیاست‌گذاری‌های مورد نظر در حوزه جوانان را پایه‌ریزی کند. سیاست‌گذاری که در چند مدت اخیر به توصیه رئیس‌جمهور به امر ازدواج معطوف شده‌است. برگزاری جشنواره‌ها و در کنار آن راه‌اندازی سامانه ازدواج جوانان از مهمترین راهکارهای سیاست‌های توصیه شده است. بر اساس برنامه‌ای که برای این سامانه در نظر گرفته شده، فرهنگ سازی ارزش‌های جوانان برای ازدواج و سعی بر برگزاری کلاس‌هایی که به جوانان بیاموزد که شایستگی‌های ازدواج چیست از مهمترین اهداف آن است، هدفی که قرار است تا دو سال آینده با ارائه «گواهینامه ازدواج» دنبال شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سازمان ملی جوانان که قرار بود این هدف را از امروز با معرفی رسمی پایگاه «ساج» http://www.saj.ir فعلا این برنامه را به تعویق انداخته است. اما این سامانه به گفته رییس سازمان ملی جوانان استان تهران «به دنبال آن است تا ضمن پاسخ به نیازهای آموزشی جوانان عزیز برای ورود به عرصه تشکیل خانواده، توانمندی و مهارت ایشان را برای یک انتخاب صحیح، یک ازدواج آگاهانه و در نهایت، یک زندگی مشترک پایدار، افزایش دهد، با راه‌اندازی سامانه الکترونیکی ازدواج، به جوانانی که دوره‌های آموزشی سازمان ملی جوانان در زمینه مهارت های ازدواج را با موفقیت طی کنند، گواهینامه تخصصی «ازدواج» اعطا‌ می‌شود».

رئیس سازمان جوانان استان تهران «نیاز جوانان به آموزش های مربوط به ازدواج را دلیل راه اندازی این سایت و کلاس های اموزشی ازدواج» عنوان کرد و گفت: «جوانان با اطلاعات بسیار اندک ازدواج می‌کنند و آموزش‌های لازم را نمی‌بینند بنابراین رئیس‌جمهور پیشنهاد داد که همه دستگاه‌ها و سازمان ملی جوانان متولی این امر شوند و به این ترتیب جرقه این کار زده شد».

بررسی دقیق پایگاه «ساج» نشان می‌دهد که سامانه قرار است به داوطلبان اخذ گواهینامه ازدواج راهکارهای افزایش ازدواج‌های به‌هنگام،آگاهانه و پایدار در بین جوانان، ارتقای مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی جوانان و افزایش آگاهی‌های مربوط به ازدواج ، کاهش نرخ رشد سالیانه طلاق به ویژه در بین زوج های جوان و در سال‌های اول زندگی، آموزش و توانمندسازی جوانان در مورد مسائل مربوط به دوران پیش از ازدواج، حین ازدواج، دوران عقد و دوران پس از ازدواج بر اساس آموزه‌های دینی و اصول روانشناختی را آموزش دهد.

پایه‌گذاران «ساج» در گزینه‌ای کلیدی در این سامانه، سرفصل‌های دروسی که قرار است در دوره آموزشی پیش از ازدواج به جوانان ارائه شود را قرار داده‌اند. سرفصل‌هایی که هیچ نشانی از حقوق برابر میان دو انسان مشتاق به ازدواج با یکدیگر ندارد، و آنچه که بیش از همه به چشم می‌خورد نگاه مرد سالارانه‌ای است که در پس این آموزش‌ها وجود دارد.

مردانی شایسته ازدواج هستند که از قدرت، چهارشانگی و توان دفاعی برخوردار باشند

در این سایت در رابطه با ملاک ها و معیارهای انتخاب همسر ابتدا شرایط عمومی که دختران و پسرانی که شایسته ازدواج هستند باید داشته باشند ذکر شده است این شروط عبارتند از دینداری، عمل صالح، تقوی، ولایی بودن (پیوند عملی با اهل بیت، اطاعت خداوند، نماز اول وقت، برائت از دشمنان ،پیروی از ولایت فقیه )، التزام به احکام دین و واجبات ، هوشمندی، کفایت عقلانی، عدم ابتلا به بیماری های پیش رونده و سخت درمان، تفاوت سنی مناسب، بهرمندی از متاع دنیا در حد نیاز، حلال بودن مال،‌داشتن ثروت مطلوب، شغل مناسب، اصالت خانوادگی، عفت اجتماعی و نجابت و پاک نظری ، حسن خلق، عدم برخوداری از صفات مذموم است و سپس به بیان خصوصیاتی که یک مرد برای ازدواج باید داشته باشد پرداخته است. از نظر نگارندگان این سر فصل ها مردی که می خواهد ازدواج کند باید غیرت، پاکیزگی، پارسایی، سخاوتمندی، دست و دلبازی و سلامت جنسی داشته باشد، نسبت به پدر و مادر خود نیکو کار باشد و با زن و فرزند نیز خوش‌رفتار باشد و از آنها حمایت کند. همچنین در ادامه آمده است، مردی که می خواهد ازدواج کند باید قدرت، چهارشانگی، شهرت اجتماعی، توان دفاعی و پاکی چشم و فکر و عمل داشته و قادر به تامین نفقه زن و فرزندان خود باشد.

زنانی شایسته ازدواج هستند که از تناسب اندام، ظرافت مو و ابرو و ظرافت صدا برخوردار باشند

در این سرفصل ها در رابطه با خصوصیات زنانی که شایستگی ازدواج دارند آمده است، زنان شایسته ازدواج باید دارای جمال و زیبایی باشند که این جمال و زیبایی را در تناسب اندام، ظرافت مو و ابرو ، ظرافت صدا،‌حیا، عفت و پاکدامنی معنا کرده است. در این نوشتار زنان با ایمان و خداشناس ، زنان سادات، زنان باکره، زنان کم‌مهریه را برای ازدواج در اولویت قرار داده است و گفته شده زنی شایسته ازدواج است که در مقابل شوهر خود متواضع و فروتن باشد ودر مقابل شوهر، خود را بیاراید وبا مردانی غیر از شوهر خود احساس بیگانگی داشته باشد و در برابر آنها وقار به خرج دهد.

زن باید از شوهر خود حرف شنویی داشته باشد و از او فرمانبرداری کند
در این سرفصل‌ها زنانی شایسته ازدواج تشخیص داده شده اند که از شوهر خود حرف‌شنوی داشته باشند و از او فرمانبرداری کند. در اختیار شوهر بودن در خلوت ،سهل‌گیری، نرم‌خویی، حافظ حیثیت شوهر بودن در غیاب او، عیب‌پوش بودن، دوشیزه بودن از دیگر خصوصیات زنان مناسب ازدواج تشخیص داده شده است . اما نکته قابل توجه صفت دیگری است که برای زنان مناسب ازدواج در نظر گرفته شده و آن ” آرامش نیافتن زن با جلب رضایت او هنگام عصبانیت او” است و این به ان معنا است که اگر مردی از دست همسر خود عصبانی شد زن تا زمانی که نتواند رضایت همسر خود را جلب کند و عصبانیت مرد پایان نیابد حق به آرامش رسیدن و آرام شدن ندارد!
در سامانه ازدواج سازمان ملی جوانان گفته شده زنی که می خواهد ازدواج کند نباید ‌متکی به زیبایی خود باشد ، نباید وابستگی و فخر فروشی به مال پدرش داشته باشد ، مدپرست نباشد ، متکی و وابسته به دیگران نبوده و جاه طلبی نداشته باشد . سازمان ملی جوانان بر این اعتقاد است که زنان نازا، کثیف، لجباز و نافرمان و سرکش نسبت به شوهرشایستگی همسری مردان را ندارند.

با نگاهی به این سر فصل ها و توجه به صفاتی که سازمان ملی جوانان به عنوان صفات مورد نظر برای ازدواج در بین جوانان ترویج می‌کند و قرار است تا دو سال آینده آنها را به عنوان ملاک ها و معیارهای اصلی ازدواج به جوانان بقبولاند، متوجه می شویم که این سازمان به دنبال رواج مرد سالاری در جامعه است.

مدیران دولتی قصد دارند با مطیع کردن زنان، نرخ طلاق را کاهش دهند
گویا سازمان ملی جوانان از پیشرفت دختران در جامعه نگران شده است و به دنبال ان هست که به دختران تاکید کند که فراموش نکنید شما جنس دوم هستید و باید از شوهرانتان حرف‌شنویی داشته باشید. سازمان ملی جوانان زنان زیبا‌روی با اندامی متناسب را که از شوهر خود فرمانبرداری می‌کنند و هر آنچه را شوهرانشان می‌خواهند برای آنها فراهم کرده برای ازدواج شایسته می داند. سازمان ملی جوانان با این کلاس‌ها به دنبال بازتولید روش‌های سنتی در ازدواج است. این سازمان می‌خواهد با مطیع کردن زنان در برابر مردان نظام خانواده ها را حفظ کند .

حتی یک بار به نقش برابر زن در زندگی و همراهی مرد با همسر اشاره‌ای نشده‌است

در این سر فصل‌ها ، حتی یک بار گفته نشده که مرد باید از زن خود حرف‌شنویی داشته باشد. این سازمان چهارشانگی، شهرت اجتماعی، توان دفاعی و پاکی چشم و فکر و عمل را برای مردم لازم دانسته و گفته است که مرد باید بتواند نفقه زن و فرزند خود را تامین کند.

تصویری که سازمان ملی جوانان از زن و مردی که شایستگی ازدواج دارند ارائه کرده، عبارت است از :‌مردی پر قدرت و پر توان و چهارشانه که باید توان جسمی بالایی ، پول و شهرت اجتماعی داشته باشد، از نگاه او فقط کافی‌است مرد چشم پاک باشد و از زن و فرزند و پدر و مادر خود حمایت کند و رئیس و همه‌کاره باشد و زن هم موجودی ناز، زیبا و عشوه‌گر برای همسر که با ظرافت صدا، نرم خویی، مهربانی و فرمانبرداری از شوهر به دنبال آن است که زندگی آرامی برای همسر خود فراهم کند و مرد این اسوه قدرت را به آرامش برساند. هر وقت هم که شوهرش عصبانی شد،‌ از هر چه در توان دارد استفاده کند تا بتواند همسر خود را آرام کند و تا همسر آرام نشده او حق آرام شدن ندارد.

به‌سادگی در رابطه با حق‌طلاق، حق حضانت‌فرزند، حق تحصیل، حق خروجی از کشور و.. سکوت شده‌است

نکته قابل توجه این است که در سرفصل‌های سازمان ملی جوانان هیچ مطلبی وجود ندارد که در آن حقوق زنان در هنگام عقد مورد توجه قرار گرفته باشد و به مردان یادآوری شده باشد که زن نیز دارای حقوقی است و شروطی به نام شروط ضمن عقد وجود دارد که زن می‌تواند از آن بهره‌مند شود. در هیچ کجای این سر فصل‌ها نامی از حق‌تحصیل ،حق‌اشتغال زن ، حق‌خروج از کشور، شرط تقسیم اموال پس از جدایی، حق حضانت فرزند یا فرزندان پس از طلاق، شرط وکالت مطلقه زوجه در طلاق به میان نیامده و به این نکته توجه نشده است که مردان با قبول چنین شروطی می‌توانند اساس یک زندگی برابر با زنان را در زندگی مشترک پایه‌ریزی کنند.
سازمان ملی جوانان گویا فراموش کرده که جوانان یعنی دختران و پسران ایرانی، بنابراین این نهاد دولتی حق ندارد بودجه‌های میلیاردی را که دولت به آن اختصاص می‌دهد صرف قدرتمند‌کردن بیشترمردان کند.

گزارش: مرضیه نوری