آرزوی من

نوشته سیران آتش /ترجمه محمد ربوبی-14 دی 1391

مدرسه فمینیستی: «سیران آتش»، حقوقدان و مدافع حقوق زنان، در سال 1963 در شهر استانبول ترکیه متولد شد. او در شش سالگی به همراه پدر و مادرش در برلین آلمان به سر می برد. در بیست سالگی در کانون زنان محله­ی «کروتزبرگ | برلین»، فعالیت خود را آغاز کرد. در سال ۱۹۸۴ در این کانون، مردی همسرش را کشت و آتش به شدت زخمی شد، اما جان سالم بدر برد. متهم، به دلیل فقدان مدرک محکمه پسند تبرئه شد. آتش در رشته حقوق تحصیل کرد و وکیل مدافع زنان مسلمان شد. در سال ۲۰۰۶ پس از تهدیدات مکرر از سوی مردان ترک، دفتر وکالت خود را تعطیل کرد. از آن پس علیه ازدواج­های اجباری و قتل دختران و زنانی که اعضای خانواده برای حفظ آبرو و حیثیت مرتکب می شوند فعالیت می­کند. دو سال پیش از سیران آتش کتابی با نام «اسلام نیاز به یک انقلاب جنسی دارد» منتشر شد. او چندی پیش نشان عالی خدمت را از رئیس جمهور آلمان دریافت کرد. نوشته حاضر، «آرزوی من»، یکی از مطالب سیران آتش است که توسط محمد ربوبی ترجمه و در مدرسه فمینیستی منتشر می شود:

آرزوی من

آرزوی من، با کابوس آغاز شد. پنج ساله بودم که ناگهان مادرم گم شد. او برای کار به آلمان سفر کرد و چندی بعد پدرم به او پیوست. در آن سن و سال من از این واقعه اطلاع نداشتم. در جامعه ما مردم درباره این وقایع با کودکان صحبت نمی­کنند. از اینرو نمی­توانستم بفهمم که چه رخ داده است. من در یک خانواده­ی بزرگ ترک به سر می­بردم. خاله­های من در همان نزدیکی زندگی می­کردند. بزرگسالان به سرو وضع بچه­ها می­رسیدند و ما بچه­ها، اغلب در کوچه پس کوچه ها باهم بازی می­کردیم. تا موقعی که مادرم از آلمان بازگشت، عمویم که با خانواده اش از دهکده به استانبول آمدند سرپرست ما شدند.

عمویم مرتب مرا کتک می­زد. همین که اعتراض کردم مرا دیوانه خواند. او در نامه­ای به مادرم نوشت که دخترک دیوانه شده، چون اعتراض می­کند و به بزرگترها احترام نمی­گذارد. البته او به مادرم ننوشت که هر روز با من بدرفتاری می­کند و مرا کتک می­زند. اما پدر و مادرم حرف او را باور نکرده و حس کردند که اگر مرا پیش خودشان نیاورند حتما عمویم مرا دیوانه خواهد کرد. وضع مادرم در آلمان بهتر از وضع ما در استانبول نبود. مادرم بچه هایش را دوست داشت و پول نمی­توانست خیالش را راحت کند. او می­خواست فقیر باشد ولی در کنار بچه­هایش به سر برد.

پدرم کوشید مادرم را راضی کند که یک سال دیگر در آلمان بماند تا پول کافی پس انداز کرده و به ترکیه بازگردند، اما مادرم گفت: نه. او تقریبا یک سال از بچه­هایش جدا شده بود و بیش از این نمی­توانست تحمل کند. مادرم به پدرم گفت اگر قرار است اینجا بمانیم، باید بچه­ها را نیز به اینجا بیاوریم، وگرنه من به استانبول خواهم رفت. سرانجام پدرم با اکراه موافقت کرد، چون تصور چنین چیزی را نکرده بود. او می­خواست با مادرم یک سال دیگر در آلمان بماند، در کارخانه کار کند و با پولی که پس انداز کرده به ترکیه بازگشته مشغول کار و کاسبی شود، اما نتوانست مادرم را راضی کند. عاطفه­ی مادری رنج می برد.

در شش سالگی، پدر و مادرم مرا از استانبول به برلین آوردند. آرزوی زندگی خوشبخت در بین خانواده­ای پرجمعیت برباد رفت. ما در برلین در خانه ای در طبقه دوم زندگی می­کردیم. همین که برادران و خواهرانم از استانبول به برلین آمدند هفت نفر شدیم که در یک اتاق به سر می­بردیم: شش خواهر و برادر و پدر و مادرم. این موضوع مشکل مهم من نبود. به یاد ندارم آن موقع آرزو می کردم اتاقی جداگانه برای خودم داشته باشم. این مهم نبود. هم چنین به خاطر ندارم که آرزو می کردم هر یک از ما تختخوابی داشته باشیم. برای من تقریبا فرقی نمی­کرد. اما از این که دختری بودم که آزادی نداشتم رنج می­بردم، احساسی که تا آن موقع نداشتم.

برلین برای من زندان بود. در برلین فقط می­توانستم در فضایی که سی متر مربع بود حرکت کنم. اشتیاق کودکانه­ من به تحرک و بازی سرکوب می­شد. در دبستان هر ساعت ورزش برایم آزادی بود. اندک اندک آرزوی زندگی بهتری به سراغم می آمد. زندگی بهتر، از آن دیگران بود و دیگران در درجه اول بچه های آلمانی بودند. در دبستان می­دیدم دختران آلمانی به مراتب آزادتر از من بودند. آرزو می کردم که مانند آنها آزاد باشم. هنگامی که از پنجره­ی اتاق و یا از پنجره اتومبیل به بیرون نگاه می­کردم غمگین می­شدم، چون می­دیدم مردم در خیابان آزادانه گردش می­کنند. من حق نداشتم هرطور که دلم می­خواست به خیابان بروم. دائما تحت مراقبت و کنترل بودم.

چندی گذشت که دریافتم چرا باید من چنین زندگی کنم؟ چون من دختر بودم و می­بایست آبرو و حیثیت خانواده و بکارت خود را که نمی­فهمیدم چی هستند، ولی برای خانواده اهمیت زیادی داشتند، حفظ کنم. وقتی مُخم را به کار می بردم و اظهار نظری می­کردم، که شایسته دختر ترک نبود، مرا دیوانه می­نامیدند. بارها می­شنیدم که پدر و مادرم و اطرافیان با تمسخر مرا دختر زیرک اما دیوانه می­نامیدند. من حس می­کردم که دیوانه نیستم ولی متوجه شدم که ما با هم سازگاری نداریم: بین فرهنگ ترکی در آلمان و من. تمام اطرافیان به شدت مراقب موجوداتِ زن بودند و آنها را گام به گام کنترل می­کردند. در این جا باید اعتراف کنم که فقط مردان نبودند که این سیستم را برقرار کرده بودند و همچنان آن را حفظ می­کردند.

می­خواستم خودم را از این تنگنا رها سازم. خانه کوچک و نداشتن اتاق بچه نبود که مرا آزار می­داد، بلکه گرد و غبار آناتولی بود که داشت مرا خفه می­کرد. روزها با آرزوی آزادی شروع می­شد و با این آرزو، روزها به پایان می­رسید. من آنقدر این آرزو را در سر پروراندم تا این که توانستم آن را برای خودم برآورده کنم. تجربه به من آموخت تمام آنچه را که آرزو می­کردم می شود واقعا برآورده کرد. فقظ می­بایست از خودم مایه بگذارم. این را از آلمانی­ها آموختم. آنها به من آموختند که من حق زندگی، حق سلامت جسمانی، حق آزادی و آزادی اظهار نظر دارم. و آنها به من آموختند که همه­ی انسان­ها برابرند. آزادی جسم و جان و این آزادی فکر و بیان حق همه انسان هاست.

من به عنوان وکیل مدافع و آدم سیاسی از اقلیت هایی که از این آزادی ها محروم شده اند دفاع کردم و برای تحقق آن دست به کار شدم. من آرامش را برهم می­زنم، چون در مورد واقعیت­های روزمره و خشونت­هایی که نسبت به زنان و کودکان اعمال می­شود سخن می­گویم. به خاطر صراحت در کلامم که برای برخی آدم­ها رادیکال است مطبوعات ترکی پیوسته مرا دیوانه معرفی می­کنند. به من به عنوان زنی که سبب آبروریزی هم زبانان شده­ام پرخاش و توهین می­کنند و باز مرا دیوانه می نامند. و چون پس از حمله به قصد کشتن ام، من باز هم ساکت نشده و برای ادغام خارجی­ها در جامعه میزبان و کمک به رهایی از قیمومیت آنان، خصوصا رهایی زنان مسلمان فعالیت می کنم، حتا برخی از آلمانی ها هم مرا دیوانه تلقی می­کنند: این زن دیوانه است، چون مدام با ترس و وحشت های زندگی خودش کلنجار می­رود.

آری، من می­ترسم. ترس از این که این آزادی را که آلمان به من ارزانی داشته است از دست بدهم. ترس از این که دختران و زنان مسلمان قربانی ایده­ی کشور چندفرهنگی شوند. آرزوی من این است که همه­ی انسان­ها حقوق برابر داشته باشند، آزادانه زندگی کنند، آزادانه عشق ورزند، بی آنکه دیوانه تلقی شوند. باید اعتراف کنم که با چنین آرزویی من آدم دیوانه­ای هستم، دیوانه­ی آزادی.

منبع:

این مقاله برگرفته از:

Die Zeit, Magazin