زیبایی‌شناسی در پروانگی

مرضیه جعفری-17 دی 1394

مدرسه فمینیستی: این روزها فراوان مجموعه شعر به بازار کتاب می‌آید، گویی که تعداد شاعران از مخاطبان شعر بیشتر شده ولی نکته حایز اهمیت این است که در این میان کدام یک از این مجموعه‌ها در حافظه ادبی پارسی‌زبانان شعردوست باقی می‌ماند و شاعر چگونه می‌تواند شعرش، به خانه‌ها و زبان و قلب مردم راه پیدا کند؟

شاید سوال مهمتر این باشد که اصلا شعر چیست و شعر خوب چه شعری است؟ شعر این رستاخیز کلمات(1) به تعریف قدما محصول تخیل، عاطفه و وزن است و در شعر سپید که جای وزن نیز- با پی ریزی احمد شاملو- به تخیل و عاطفه داده شده بیش از هر چیز مفهوم غنی و خیال انگیزی شعر اهمیت می یابد. عنصر خیال، حاصل تجمع صنایع یا آرایه‌های ادبی است و به طور عام تر چگونه گفتن مفهوم، چنان که بر دل بنشیند و سخن موثر باشد.

یکی از مجموعه شعرهایی که به بازار آمده، مجموعه شعر سپید «پروانگی» از یاسمن آرنگ است که در سال 1393 نشر برزآفرین آن را منتشر کرد. در این مجال، نگاهی زیبایی‌شناسانه به 31 قطعه شعر مندرج در این کتاب می افکنیم.

آرایه های معنوی

استعاره مصرحه و تشخیص(مکنیه) از مهمترین شیوه‌های مخیل کردن کلام در این مجموعه است:

◀️  تعبیری است از دکترمحمدرضا شفیعی کدکنی در تعریف شعر در کتاب موسیقی شعر ص3