طرح تک جنسیتی دانشگاهها، گامی دیگر جهت عقب راندن زنان / مژگان مدرس علوم

4 آذر 1388

شبکه جنبش راه سبز(جرس): در سال های اخیر روند رو به افزایش ورود دختران به دانشگاه ها، مسئولین را برآن داشت تا با نگاه سطحی و غیر کارشناسانه، سهمیه بندی جنسیتی را برای ورود به دانشگاه های دولتی مطرح کنند. درواقع در حوزه های آموزشی از طریق اعمال چنین طرحهایی، بدنبال عقب راندن زنان از عرصه آموزش عالی کشور بوده اند که اکنون با تاکید دوباره بر طرح جداسازی دختران و پسران در دانشگاه‌ها وارد فاز جدیدی شده است.

امام خمینی: “اگر قرار است بین دخترها و پسرها دیوار بکشید، ‌دانشگاه‌را تعطیل کنید.”

البته اگرچه از نگاه برخی صاحب نظران طرح چنین موضوعاتی درشرایط سیاسی فعلی، به منظور به حاشیه راندن مسائل اصلی جامعه است اما بحث وگفتگو در این زمینه علاوه برضرورت توجه به مسائل زنان، سبب ارتقاء سطح آگاهی افراد جامعه خواهد شد. جامعه ایرانی جامعه ای جوان ودارای پتانسیل های فراوان درجهت رشد و توسعه در سطوح جهانی است و اساسا طرح تک جنسیتی دانشگاهها حکایت از نگاه غلط به جوانان این مرز و بوم دارد. در همین راستا ارائه طرح هایی به منظورافزایش موفقیت جوانان نیاز به یک نگاه کارشناسانه ومطالعات میدانی و جامعه شناسانه را فارغ از مسائل سیاسی می طلبد. و نمی توان با ارائه آمار و ارقام غیرواقعی فقط بر اساس نگاه و تجربیات شخصی جامعه جوان ایران را به بن بست های فرهنگی و اجتماعی کشاند.

طی چند دهه اخیر حضور گسترده و پرشتاب زنان و دختران در تمامی عرصه های جامعه همواره موجب نگرانی هایی از سوی مسئولین حکومتی شده است. و مردم شاهد تلاشهایی از سوی مسئولین در جهت به حاشیه راندن این بخش عظیم و تاثیرگذارجامعه بوده اند که همواره با مقاومت و مبارزه زنان مواجه بوده است. بعنوان نمونه می توان به اعتراضات گسترده فعالان جنبش زنان به لایحه چند همسری اشاره داشت که به سبب تلاش زنان، مجلس را واداشت تا دو ماده مورد اعتراض را از لایحه دولت حذف کند.

جداسازی جنسیتی در سال ۸۷ بعد از اعتراضات گسترده به این طرح، از سوی برخی از مقام های دولتی مورد تاکید قرار گرفت و برخی از وزارتخانه ها از جمله وزارتخانه های بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و آموزش عالی از جمله پیشگامان به اجرا درآوردن این طرح بودند. تا جاییکه حتی طرح تفکیک کتاب های درسی دانش آموزان دختر و پسر از یکدیگر نیز در دستور کار قرار گرفت. و از محدود کردن آموزش دختران به عرصه هایی چون خانه داری، آشپزی، خیاطی و کودک یاری ودور کردن زنان از فعالیت در عرصه های اجتماعی، علمی، سیاسی و اقتصادی بعنوان دستاوردهای چنین طرحی می توان نام برد.

گفتنی است که در فروردین ۸۷ هفتصد تن ازفعالان زن و دانشجویان طی نامه ای سرگشاده خطاب به مسئولین دولتی به “سهمیه بندی جنسیتی” اعتراض کردند.

جداسازی جنسیتی توهین به هدف “مقدس” جوانان

در این زمینه خانم ظهوری کارشناس و مشاور مسائل خانواده و جوانان در گفتگو با جرس، با تاکید بر لزوم خودآگاهی وارزشهای معنوی دختران و پسران اظهار داشت: “نگاه جنسیتی به زن به عنوان یک وسیله تمتع برای مرد و تسخیر جسم و روح او از دیرباز در جوامع عقب افتاده مانع از آن شده که از جایگاه رفیع زن به عنوان بنیان خانواده و وظیفه تربیت فرزندان و مکان اجتماعیش آنطورکه شایسته است تعریف شود. تجربه نشان داده در جوامعی که برای هر دو جنس ارزش یکسان تربیتی قائل بوده و مربیان، جوانان رادر جهت خودآگاهی و ارزشهای معنوی هدایت نموده اند جوانان از افکار جاهلانه و منحط دور شده و با توجه به جایگاه اجتماعی خود کمتر به غرائز جنسی توجه نموده اند.”

وی در ادامه با عجولانه خواندن طرحها و تصمیمات اتخاذ شده از سوی مسئولین امر افزود: “حضور بیش از انتظار دختران در دانشگاهها حتی در دانشگاهی مثل شریف که قبل از انقلاب جمعیت غالب با پسران بود چنان شگفت آور بود که مسئولین را به فکر سهمیه بندی جنسیتی سوق داد. اما جداسازی دختران و پسران جوان به صورت تصمیمی عجولانه، جز بار سنگین مالی بر دوش دانشگاهها و معاشرتهای پنهانی کوچه و خیابان جوانانی که هویت اصلی خود را به دست نیاورده و با مسئولیتهای فردی خود آشنا نشده اند بار مثبت دیگری نخواهد داشت.”

خانم ظهوری که تجربه خدمت درمدارس پسرانه و دختران را در کارنامه همکاری خود با وزارت آموزش و پرورش کشوردارد بیان داشت: “من به عنوان یک معلم و مشاورامورجوانان درحوزه های آموزشی به این نتیجه رسیده ام که حضور دختران و پسران در مدارس راهنمائی و دبیرستان معقول نبوده و می تواند معضلات اجتماعی به بار آورد ولی در دانشگاه که جوان به بلوغ فکری رسیده حضور آنها در کنار هم در محیط علمی و تجربه اجتماعی باعث شناخت و آشنایی با افکار و روحیه یکدیگر شده و جوانان را برای کارهای مشترک اداری و اجتماعی آینده آماده می سازد. چنانچه به جای جداسازی نیرو و بودجه خود را در جهت خودآگاهی جوانان و مسئولیت پذیری و سالم سازی روح و روان در محیط معنوی دانشگاه و آشنایی جوانان با مسئولیتهای زندگی پس از ازدواج و توجه به استحکام و بنیان خانواده و احترام به نظرات و شخصیت یکدیگر مصروف دارند از نتایج بهتری در جریانات اجتماعی و پیشرفتهای علمی و اخلاقی بهره مند خواهیم شد.”

این مشاور امورتربیتی و پرورشی در پایان به جرس گفت: “امید است که مسئولین امر توجه داشته باشند که زن و مرد در کنار هم می توانند به سوی کمال گام بردارند و باعث پیشرفت جامعه شوند ، مساله ی حجاب که امری است اسلامی برای جامعه ای آمده که زن و مرد در کنار هم چرخه زندگی و جامعه را به گردش در می آورند و اگر قرار بود از هم دور باشند نیازی به این امر نبود و زنان در پشت پرده قرار می گرفتند. آنها در محیط دانشگاه با آشنایی به روحیه همدیگر می توانند وارد عرصه های اجتماعی شده و می توانند کارهای اداری را با همیاری یکدیگر به انجام برسانند. دانشجویی که با کوششهای شبانه روزی خود و بیدارخوابیهای بسیار، خود را به مرحله دانشگاهی رسانده هدفش ایجاد فساد نبوده است و این جداسازی توهینی است به هدف مقدس آن.”

لزوم دخالت زنان در مقدرات “اساسی” کشور

فاطمه راکعی دبیر کل جمعیت زنان مسلمان نواندیش با انتقاد از طرح تک جنسیتی دردانشگاه ها می گوید: ” در زمان حیات حضرت امام نیز مسائل اینچنینی مطرح بود که امام شدیداً با تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها مخالفت کردند و اجازه ندادند این اقدام در دانشگاه ها عملی شود. حتی اگر به صدر اسلام نیز توجه شود پیامبر اکرم اصلاً به جداسازی جنسیتی قائل نبوده و زنان دوشادوش مردان در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حضور داشتند.”

او افزود: ” ‌حضرت امام نیز معتقد بودند که زنان باید در مقدرات اساسی کشور دخالت داشته باشند و در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی حضور یابند زیرا زنان نیمی از جمعیت کشور هستند و بدون این نیمه جمعیت، ایران پیشرفت نمی‌کند. آنچه برای امام اهمیت و ارزش داشت شرافت انسان‌ها بود و به دنبال آن بود که انسان‌ها با اعتماد به نفس راه فکری و اعتقادی خود را انتخاب کنند و مسائلی که امروز برخی افراد در ارتباط با تفکیک‌جنسیتی مطرح می‌کنند برای امام موضوعیت نداشته است.”

راکعی در ادامه خطاب به موافقان جداسازی جنسیتی در دانشگاه‌ها بیان داشت: “کاری نکنید که کسانی که اسلام را قبول دارند و به فرهنگ اسلامی و ایرانی پایبند هستند با شنیدن سخنان شما ،خدای ناکرده قید مذهب و اسلام را بزنند.”

دبیر کل جمعیت زنان مسلمان نواندیش با بیان اینکه طرح تک جنسیتی در حوزه آموزشی توهین به شخصیت زن و مرد مسلمان است تصریح کرد: “باید کسانی که حضور دختر و پسر در دانشگاه ها را به کنار هم بودن آتش و پنبه تشبیه می کنند یا معتقدند کنار هم تحصیل کردن دخترها و پسرها مانند این است که گوشت را جلو گربه انداخته باشی به گونه ای دیگر فکر کنند زیرا با این صحبت ها در واقع به جامعه فرهیخته ایران توهین می کنند اما متاسفانه در رابطه با این مسائل مدعی العموم وجود ندارد.”

عدم امکان “جدایی” مرد و زن در محیط اجتماعی

همچنین محسن موسوی تبریزی عضو اسبق مجلس خبرگان رهبری با انتقاد از این طرح در دانشگاه ها گفت: “آن چیزی که باید مورد توجه قرار گیرد و در جامعه ترویج شود فرهنگ اسلامی است وگرنه اختلاط که فقط در دانشگاه ها نیست بلکه در هر طبقه ای اختلاط وجود دارد که نمی توانیم و نمی خواهیم جداسازی جنسیتی انجام دهیم. او ادامه داد؛ اختلاط در مراسم ختم، در مساجد، مهمانی ها و حتی خیابان ها نیز وجود دارد.نمی شود که خیابان ها را خط کشی کرد و گفت خانم ها از آن طرف حرکت کنند و آقایان از این طرف.”

موسوی تبریزی با تصریح این موضوع که اختلاط دو جنس مخالف غیرعقلانی نیست و عقلاً نیز منع نشده است افزود: “اگر در اختلاط خلاف شرعی انجام نگیرد هیچ گونه مشکل شرعی، عقلی، عرفی و انسانی ندارد و هیچ لطمه ای به جامعه وارد نمی کند. اگر اختلاط اشکال داشته باشد، در مراسم روضه خوانی که زنان هم حضور دارند روضه خوان مرد نباید حضور پیدا کند چون آن وقت اشکال پیدا می کند.”

عضو اسبق مجلس خبرگان رهبری با ابراز مخالفت با این طرح ادامه داد: ” در بسیاری از کنفرانس‌ها و کنگره‌ها و سخنرانی‌ها و بسیاری از قسمت‌های اجتماعی، زنان و مردان با هم حضور دارند و به فعالیت اجتماعی می‌پردازند وهیچ‌گونه مشکلی نیز پیش نمی‌آید و عقل و عرف نیز این موضوع را تائید می‌کند و در بسیاری از کلاس‌های درس نیز دانشجویان با حواس جمع در حال علم‌آموزی هستند و مشکلی در تحصیل آنها پیش نیامده است.”

انتقاد از عملکرد صدا و سیما

در حالی که مسئله تک جنسیتی دانشگاهها به موضوع بحث برانگیز این روزها درآمده و لزوم یک نگاه کارشناسانه وعلمی، پرهیز از ارائه آمار و ارقام غیرواقعی را می طلبد، حجت‌الاسلام فضل‌علی نماینده ولی‌فقیه در دانشگاه خواجه‌‌نصرالدین‌طوسی با اشاره به اینکه دختر و پسر جوان در کنار یکدیگر مثل پنبه و آتش هستند می گوید: ” بالای 90 درصد دخترها و پسرهای جوان چه مذهبی و چه غیر مذهبی در دانشگاه‌ها با هم دوست هستند و این خطر جدی است. دختران و پسران جوان دارای غریزه، غضب و شهوت هستند بنابراین هیچ وقت روابط آنها عادی نمی‌شود.”

فضل‌علی که ابداع‌کننده راه‌اندازی مراکز همسریابی در دانشگاه‌ها بوده با نگاه و تجربه شخصی به این مسئله پرداخته و با مقایسه دانشگاه و حوزه علمیه افزود: ” من خود در حوزه علمیه تحصیل کرده‌ام و رفت و آمد زیادی به حوزه‌ها دارم و از طرفی در دانشگاه‌ها نیز بسیار حضور داشته‌ام و خود مشاهده کرده‌ام که فضای حوزه‌های علمیه بسیار سالم است. تحصیل دانشجویان دختر و پسر به صورت مختلط در دانشگاه‌ها باعث به وجود آمدن دوستی‌هایی می‌شود که عوارض خطرناکی به دنبال دارد و البته این عوارض اجتناب‌ناپذیر است زیرا اگر گوشت را جلوی گربه بیندازی غیرممکن است که گربه گوشت را نخورد.”

وی همچنین با اشاره به نوع روابطی که در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی است، ازعملکرد صدا و سیما انتقاد کرد و گفت: “دراین برنامه‌ها روابطی ترویج می‌شود که با سیستم فرهنگی کشور هماهنگ نیست و ما با خیلی از این برنامه‌ها مخالف هستیم و اعلام کرده‌ایم که این برنامه‌ها عوارض دارد و دردسرساز است.”

گفتنی است آیت الله مکارم شیرازی نیز به‌تازگی اعلام کرده است که طرح جداسازی دختران و پسران در دانشگاه‌ها موجب پیشرفت علمی و اخلاقی دانشجویان خواهد شد.

مریم بهروزی دبیرکل جامعه زینب نیز با اشاره به اینکه بحث تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها دو سال پیش توسط جامعه زینب مطرح شده، این طرح را مثبت ارزیابی کرد.

وی با بیان اینکه در دانشگاهها دلیلی وجود ندارد که دختر و پسر در کنار هم تحصیل کنند می گوید: “اما اگر در جایی جداسازی جنسیتی امکان‌پذیر نباشد، اختلاط جنسی بلامانع است. مثلا در مجلس شورای اسلامی،‌زنان و مردان نماینده را نمی‌توان از هم تفکیک کرد و نمایندگان باید در کمیسیون‌ها و جلسات مشترک حضور داشته باشند و یا در هیات‌دولت وزیران و معاونان زن و مرد باید با هم نشست‌هایی داشته باشند و در کنار هم فعالیت کنند که این بلا اشکال است.”

مقایسه دانشگاه امام صادق با دانشگاه الزهرا

حبیب محمدنژاد معاون پژوهشی نهاد نمایندگی رهبری نیز با مقایسه دانشگاه امام صادق با دانشگاه الزهرا می گوید: “دردانشگاه امام صادق که جداسازی جنسیتی صورت گرفته است، میزان موفقیت دانشجوها بالا است. اما در دانشگاهی مانند دانشگاه الزهرا که تک‌جنسیتی است شاهد موفق نبودن دانشجوها هستیم که این موضوع در اذهان تداعی‌کننده این است که تفکیک جنسیتی علت بروز عدم موفقیت دانشجویان است در حالی که این موضوع صحیح نیست و مساله این است که دانشگاه الزهرا دانشگاه ضعیفی است.”

او که یکی از متولیان جشن‌های ازدواج دانشجویی است در ادامه افزود: “جوان‌های ما در سنینی که می‌توانند بدون هیچ تحریک‌کننده‌ای در فضاهای علمی با هم ارتباط داشته باشند یعنی در دوره ابتدایی تا دبیرستان از هم جدا هستند و مهارت‌های با هم بودن را فرا نگرفته‌اند اما در سیستم دانشگاهی زمانی که تحریک‌کننده‌های جنسی بسیار زیادی برای یک جوان وجود دارد، دختران و پسران را با هم مختلط می‌کنیم و در یک فضای آموزشی قرار می‌دهیم بنابراین به طور طبیعی شاهد افت تحصیلی دانشجویان مجرد هستیم.”

محمدنژاد با تاکید بر ازدواج های سنتی می گوید: ” جوان‌ها هر چقدر آشنایی‌شان به شکل سنتی انجام شود و از مراحل اولیه آشنایی خانواده‌ها حضور داشته باشند ازدواج موفق‌تر و محکم‌تر است. ازدواج‌هایی که بر اساس دوستی‌های یک ترم دانشگاهی انجام می‌شود و همچنین در محیط کار صورت می‌گیرد در بیشتر موارد به طلاق منجر می‌شود، چون محیط علم و محیط کار فضای مناسبی برای یافتن همسر نیست.”

مطالب مرتبط

+ There are no comments

Add yours